Japan gaat nu toch voor schone energie
Suvendrini Kakuchi
x
Hernieuwbare energie was jarenlang een stiefkindje in Japan. Het ongeluk bij de kerncentrale in Fukushima heeft daar verandering in gebracht. “We worden eindelijk serieus genomen door het publiek, de overheid en de industrie”, zegt Akira Taniguchi, woordvoerder van zonne-energiemaatschappij Ohisama in Iida-Stad in Nagano. “We hopen dat de aandacht ertoe leidt dat er officiële steun komt voor alternatieve energie.”
Het private bedrijf werkt al jaren in Iida, een stad met 3800 huishoudens. In 2004 werd er een Gemeenschapsfonds opgezet waaruit de installatie van zonnepanelen wordt betaald. Bijna 4% procent van de huishoudens in Iida heeft nu zonnepanelen. Het nationale gemiddelde ligt lager dan 1% (!) procent in kleine gemeenschappen. Huishoudens in Iida die energie over hebben, kunnen die verkopen.
Los van waterkrachtcentrales, heeft hernieuwbare energie in Japan een aandeel van minder dan 2 procent in de energie-industrie. Japan haalt 30 procent van zijn energie uit kerncentrales. Het land zag nucleaire energie in het verleden als cruciaal voor economische groei en bouwde 54 kernreactoren..!
Wederopbouw
Het beleid lijkt echter te veranderen, in de nasleep van de ramp met de nucleaire reactoren van Fukushima. Die raakten zwaar beschadigd door een aardbeving met een kracht van 9.0 op de schaal van Richter en de daaropvolgende tsunami die het noordoosten van Japan op 11 maart trof. Nu de publieke steun voor kernenergie afneemt, heeft de Japanse premier Naoto Kan beloofd toe te werken naar een energiezuinige samenleving en meer aandacht te geven aan hernieuwbare energie. Tegen 2020 moet 20 procent van de Japanse energie uit biomassa, waterkrachtcentrales en zonne- en windenergie komen. De nieuwe koers wordt gezien als een pijler onder de wederopbouwplannen voor de verwoeste noordoostelijke regio’s.
Liberalisering energiemarkt
Een andere belangrijke stap die Kan gezet heeft, is het liberaliseren van de energiemarkt. Daarmee wordt de weg vrijgemaakt voor nieuwkomers, en het verzwakt de macht van grote en rijke nutsbedrijven die voorstander zijn van door de overheid zwaar gesubsidieerde kernenergie. Het zijn drastische stappen in een land waar kernenergie tot voor kort als noodzaak werd gezien. Japan kreeg na de ramp in Fukushima voor het eerst te maken met energietekorten. Bedrijven denken nu na over energiebesparing en er wordt gediscussieerd over de stroomverslindende neonverlichting in Tokio.
“De angst voor tekorten aan stroom kan ertoe leiden dat mensen aan kernenergie willen vasthouden”, zegt Hisayo Takada, energie-expert van Greenpeace Japan. Ze zegt dat voorstanders van hernieuwbare energie er hard aan moeten werken om het publiek ervan te overtuigen dat groene energie betrouwbaar is. Volgens Takada zijn er genoeg voorbeelden in Japan waar dat uit blijkt.
* * *
