Langzaam maar zeker dringt het in de hoofden van de Westerse burgers door.. Het is niet de overbevolking in de wereld, in casu de arme sloebers in de ‘Derde wereld’, die de de oorzaak zijn van het grootste deel van de grote milieuproblemen in de wereld.
Maar het is het Westerse consumptiepatroon, dat met haar onverzadigbare ‘meer-meer’-credo, aan de basis ligt van het merendeel van de milieuproblemen. Dat is andere koek nietwaar, dan dat de Rockefellers, Kissingers en nog zo wat van die superrijken je willen doen geloven.
We plaatsten hier op WantToKnow in 2009 al een indrukwekkend relaas van Fred Pearce, docent aan de Yale Universiteit in de VS, over dit vertekende probleem. (HIER voor het artikel)
Maar voor een verstandige kijk op deze zaak, behoef je tegenwoordig niet meer over de oceaan te kjiken.. In Nederland hebben we sinds kort Martine Vonk.. Zij studeert aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en heeft haar promotie-onderzoek aan deze problematiek gewijd. Een korte weergave.
x
* * *
x
Westerse consumptie- en productiepatronen leiden tot een hoge milieudruk
© Martine Vonk 2011
x
Waarden (zoals stabiliteit) en principes (zoals een samenhangende en transparante levensbeschouwing) bieden inspirerende aanknopingspunten voor duurzaamheid en kwaliteit van leven in de westerse samenleving. Drie belangrijke lessen daarbij zijn: focus op kwaliteit, zoek nieuwe vormen van gemeenschap en kies voor reflectieve ontwikkeling. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van Martine Vonk.
Een belangrijke vraag die ten grondslag ligt aan het onderzoek van Vonk is hoe Westerse consumptie- en productiepatronen blijvend kunnen veranderen in een duurzame richting. Daarvoor is bezinning nodig op dieperliggende waarden en de relatie tussen levensbeschouwing en gedragspatronen. De hypothese in Vonks onderzoek is dat om duurzaamheid te realiseren, deze moet aansluiten bij ideeën over kwaliteit van leven.
Eerst beschrijft Vonk de relatie tussen duurzaamheid en religie op macro- en microniveau en richt zij zich op het mesoniveau van gemeenschappen. Hiervoor bestudeerde zij de levensbeschouwing, waarden en gedragspatronen van de Amish, Hutterieten, Franciscanen en Benedictijnen. Hierbij keek zij naar de milieudruk en de impact van waarden, principes en structuren die ten grondslag liggen aan gedagkeuzes en het behoud van kwaliteit van leven.
Milieuwaarden spelen in deze gemeenschappen nauwelijks een rol. Ze baseren hun keuzes op andere waarden, zoals gemeenschap, stabiliteit, matiging, nederigheid of bescheidenheid, het ritme van het leven, en reflectie. In veel gevallen leiden deze waarden wel tot een lagere milieudruk, terwijl ze tevens in belangrijke mate bijdragen aan de gewenste kwaliteit van leven.
Om deze gewenste kwaliteit van leven te behouden, blijken vier punten van belang: een samenhangende en transparante levensbeschouwing, een sterk sociaal kapitaal, reflectie veranderingsprocessen met waarden als uitgangspunt en goed leiderschap en adequate besluitvorming.
* * *
De Voetafdruk
x
Wil jij eens kijken hoe jouw voetafdruk is op onze Aarde, jouw ‘belasting’ op de Aardse hulpbronnen en dergelijke? Kijk dan eens op DEZE site.
Hoe staat jij op de wereld?
Iedere persoon gebruikt een gedeelte van de ruimte op aarde. Hoeveel ruimte hangt af van iemands consumptie. Met behulp van de Mondiale Voetafdruk, kortweg voetafdruk, zijn we in staat om met een getal, uitgedrukt in “mondiale hectares”, aan te geven hoeveel oppervlakte aarde per persoon dat is.
Het model is bedacht door Canadese wetenschappers. Het gaat niet alleen om de ruimte die nodig is om uw voedsel te verbouwen. Ook gebruik van papier en transport legt beslag op de beschikbare ruimte. Alles wat u eet, aantrekt en koopt wordt ergens geproduceerd en moet ook worden vervoerd.
Op deze website krijgt u uitleg hoe de voetafdruk wordt berekend, kunt u zien welke landen welke voetafdruk hebben. Ook vindt u tips hoe u uw voetafdruk kunt verkleinen.
