Door de eeuwen heen is verlichting het doel geweest van alle spirituele zoekers, yogi’s, mystici en gnostici. Maar wat is verlichting precies? Is het een mystieke toestand, die niet in woorden te vatten is, en slechts te bereiken is met een soort bovenmenselijke inpanning, ijzeren discipline en volharding, vergezeld van een voortdurende verzaking van zinnelijk genot? Is het de volledige uitdoving van het ego, zoals men zo dikwijls hoort? Is het een toestand waarin men alle aardse verlangens heeft losgelaten?
~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Wat is Verlichting?
Drs. Frans Langenkamp Ph.D
Persoonlijk ben ik een van de serieuze zoekers naar verlichting geweest, en ik heb de “verlichtingsworst” vele jaren achterna gelopen. Vanaf mijn 21e heb ik veel gemediteerd, yoga gedaan, vegetarisch gegeten, alcohol en caffeïne verzaakt en zelfs de sex gedurende tien jaar op een laag pitje gesteld. Als je me vraagt; heb je je doel bereikt zeg ik: ja en nee. Wat bedoel ik daarmee?
Na veertien jaar zoeken werd me duidelijk wat er met dit traditionele begrip bedoeld werd. Dit inzicht in de aard van verlichting heeft me bevrijd van allerlei mystificaties en verwarrende uitspraken die rond dit begrip tot op heden de ronde doen. Verlichting wordt gewoonlijk afgeschilderd als iets mystieks, als iets onbeschrijfelijks, als iets dat uiterst moeilijk te bereiken is, en daardoor een heel zeldzaam fenomeen is. Deze zienswijze heeft miljoenen mensen op een dwaalspoor gebracht, en doet dat mijns inziens nog steeds.
Wat is dan wél een adequate definitie van verlichting? Ik val maar met de deur in huis en zeg meteen waar het op staat: Geestelijke Volwassenheid. Wat men vroeger verlichting noemde is niets anders dan geestelijke volwassenheid. Ik begrijp dat deze stelling, deze nieuwe definitie, om een toelichting vraagt. Het komt er nu op aan geestelijke volwassenheid adequaat te definiëren.
Hier gaan we dan: de geest houdt zich bezig met denken en voelen. De geest is volwassen, wannneer het intellect en het gevoel, (verstand en hart) rijp zijn geworden. Intellectuele en emotionele rijpheid zogezegd.
OK, zul je zeggen, maar wat houdt dat precies in? Intellectuele rijpheid betekent dat men wijs is geworden. Emotionele rijpheid houdt in dat men liefdevol is geworden. Willen we echt kunnen spreken van geestelijke volwassenheid, dan moeten wijsheid en liefde ononderbroken en gelijktijdig aanwezig zijn in het bewustzijn van de persoon in kwestie.
OK, zul je misschien zeggen, maar hoe drukt dat zich uit in het dagelijks leven?
Laten we een aantal eigenschappen van deze volwassen (volgroeide) toestand van bewustzijn eens onder de loep nemen:
- Wanneer men geestelijk volwassen is, weet men dat alles en iedereen een manifestatie van God is.
- Bovendien weet men wat er met het woordje “God” bedoeld wordt, namelijk: alomtegenwoordig bewustzijn, kosmisch bewustzijn; de alomtegenwoordige oceaan van creatieve Intelligentie, die de essentie is van alles en iedereen.
- Men ziet in dat de hele schepping de manifestatie ofwel uitdrukking is van zuiver bewustzijn. Ziver Bewustzijn is de kosmische essentie van alles en iedereen. Zuiver bewustzijn is datgene wat in de kerken God wordt genoemd, in de moskee Allah, in de tempels Shiva, in de pagodes Tao, etc.
- Men heeft zich gerealiseerd dat men in wezen één is met het kosmische bewuste Zijn. Het ik-besef is daarmee kosmisch geworden! Het ego is dus niet verdwenen, gestorven of geannihileerd: integendeel, het is tot bloei gekomen!
- Men heeft zich dus gerealiseerd dat men bewustzijn is, en dat men een geest en een lichaam heeft.
- Men weet dat bewustzijn primair is en dat energie en materie secundair zijn. M.a.w. men hangt niet langer de materialistische zienswijze aan, die tot op heden de officiële filosofie vormt van alle wetenschappen.
- Men is ontspannen, en men heeft zich zelf ont-moet: men heeft zich ontdaan van alle moeten: men heeft zich ontdaan van alle spanningen en krampachtigheden in lichaam en geest.
- Men is evenzeer vertrouwd met het het ene abstracte als met de vele concrete zaken.
- Men ziet de EENHEID te midden van de VERSCHEIDENHEID.
- Men weet dat men in wezen één is met ieder ander: uiterlijk verschillend maar diep van binnen één. We delen allen dezelfde essentie: zuiver bewustzijn. Dit is niet alleen de hoogste wijsheid, het is ook de basis voor ware liefde!
- Men is in alle omstandigheden stabiel: emoties kan men moeiteloos managen.
- Men wordt niet meer overmand door de drie basis-emoties: angst, verdriet en boosheid. Angst, depressie en agressie komen simpelweg niet meer voor.
- Men ziet in dat het voor een kind natuurlijk is om emoties te hebben – om angstig, verdrietig of boos te zijn. Maar omdat men geestelijk niet langer in een kinderlijk stadium verkeert, (volwassenheid betekent immers, dat men over het kinderlijke stadium heengegroeid is) heeft men geleerd deze emoties in al hun variaties moeiteloos te managen. Men is zogezegd expert in “Internal Management”.
- Men ziet in dat zgn. negativiteit (destructiviteit) een noodzakelijke fase is in het proces van vooruitgang, in het proces van evolutie: groei is de aard van het leven.
- Men is zich bewust van van het feit dat er slechts één bewustzijn bestaat in het hele universum, en dat het bewustzijn van ieder wezen een uitdrukking daarvan is.
- Men weet dat geluk, vrijheid, liefde, wijsheid, waarheid en vertrouwen – waarden waarnaar alle mensen op zoek zijn – inherente kwaliteiten zijn van Bewustzijn.
- Men weet dat deze waarden dus niet te vinden zijn in de wereld der verschijnselen – in de materiële schepping – maar dat deze moeiteloos in onszelf gevonden kunnen worden: wat we zoeken zijn we zelf!
- Men weet dat “sterven” in de zin van “ophouden met leven” überhaupt niet mogelijk is. Men weet dat sterven niets anders is dan het verlaten van het grofstoffelijk lichaam, waarna men in zijn fijnstoffelijke lichamen verder leeft in een fijnstoffelijke wereld. (Men is zich ervan bewust zeven lichamen te hebben)
- Men kan zich moeiteloos verplaatsen in het gezichtspunt van elk ander levend wezen en in de levenssituatie van elk ander. Hierdoor is men altijd vol medegevoel en sympathie.
- Men is authentiek geworden. Men is open, eerlijk en waarachtig geworden. Men doet zich niet anders voor als men is. Men is zichzelf geworden in alle omstandigheden; men speelt geen machtsspelletjes meer. Gelijkwaardigheid van alle mensen staat hoog in zijn of haar vaandel.
- Men heeft zich bevrijd van alle mystificaties. Men is nuchter en gegrond geworden. Men heeft een gezond verstand ontwikkeld. Men is vrij van illusies: men ziet de werkelijkheid zoals die is.
- Men verwisselt vermoedens niet langer met zekerheden. Men is zich ervan bewust hoe de nog niet geestelijk volwassen mensen – die zij in zekere zin als hun kinderen beschouwen – de neiging hebben vermoedens te hanteren als waren het zekerheden.
- Mannelijke en vrouwelijke eigenschappen zijn beide vertegenwoordigd in zijn of haar persoonlijkheid, en vormen een geïntegreerd geheel.
- Beide hersenhelften werken in harmonie met elkaar. (Dit is objectief te meten aan de mate van de EEG coherentie)
- Men is natuurlijk, ongedwongen en zelfverzekerd geworden, vol zelfvertrouwen, vol zelfkennis en vol zelfliefde. Op deze basis houdt men spontaan van zijn of haar medemensen, mededieren en medeplanten.
- Men is in de diepste en hoogste zijn van het woord “normaal” geworden: natuurlijk, liefdevol en wijs. Men is open en transparant, eerlijk en oprecht.
- Lao Tse noemde zo iemand “ware mens”, iemand die altijd in contact is met “de Oorsprong”.
- Verlichting dient dus te worden opgevat als volledige menswording; het verwerven van ons geboorterecht. We zijn geworden wie we in wezen altijd geweest zijn: wonderbaarlijke belichaming van het goddelijke bewustzijn op aarde.
We zouden de lijst willekeurig lang kunnen maken, maar daarvoor is hier niet de plaats.
Ik heb getracht een nieuw paradigma, een nieuw denkraam, te formuleren, waarin we op een verstandige – niet misleidende – manier kunnen denken en spreken over de volgroeide toestand van het menselijk bewustzijn, en wat de weg is waarlangs de groei naar geestelijke volwassenheid verloopt, en ook over hoe we de natuurlijke groei naar geestelijke volwassenheid kunnen bevorderen.
Deze toestand kreeg in de verschillende wijsheids-tradities allerlei mooie namen: verlichting, bevrijding, verlossing, redding, nirwana, sattori, moksha, zelfrealisatie, mystieke vereniging, etc. Uit het bovengeschetste perspektief moge blijken dat de toestand van “verlichting” niet zo exotisch is als dikwijls gedacht wordt. Met dit artikel hoop ik een bijdrage te leveren aan het elimineren van de mystificaties die rond het begrip verlichting in omloop zijn. Té veel oprechte zoekers in Oost en West zijn door de eeuwen heen door de misverstanden rond dit begrip op een dwaalspoor gezet, en teleurgesteld geworden in het Leven!
Moge deze tijden voorgoed voorbij zijn, en moge het begrip “geestelijke volwassenheid” een betrouwbaar kompas blijken te zijn voor eenieder die zich op het pad van spiritualiteit – het pad van ware menswording – bevindt. U en ik dus!
Drs. Frans Langenkamp Ph.D. ( 22-1-1953) heeft een praktijk als vedisch astroloog en vedanta expert in Lelystad.
Zijn specialisatie is het geven van Levensplan-duidingen.
Zie voor meer informatie zijn site: HIER