Prosit Prozac? (open brief aan ons parlement!)

Prosit Prozac ?

 

– OPEN BRIEF BELFORT – GROUP –

AAN DE NEDERLANDSTALIGE EUROPARLEMENTSLEDEN
x
over enkele wantoestanden in de Res Medica Europica

Geachte vertegenwoordigers van het Nederlandse en Belgische volk binnen de EU,

Als kritische burgerbeweging maken wij ons heel wat zorgen om allerlei evolutie binnen de medische wereld en hoe de EU haar verantwoordelijkheid inzake volksgezondheid invult. Hierbij willen we u onze onrust illustreren aan de hand van twee actuele problematieken.

In eerste instantie is er het probleem van anti-depressiva , vooral bij kinderen en jongeren onder de achttien jaar.

Volgens bepaalde studies zou één op tien van onze jongeren een mentaal probleem hebben. Op zich hebben wij al onze bedenkingen bij de toenemende vlotheid waarmee o.a. de diagnose  ‘depressiviteit’ bovengehaald wordt, maar we hebben het hier vooral over de manier waarop dit wordt ‘geremedieerd’ …

 

In plaats van te zoeken naar de werkelijke oorzaak veroordeelt men onze jeugd al jaren tot het massaal slikken van vooral Prozac, waarvan het werkend bestanddeel fluoxetine is. ‘Werkend’ moet met een hele kar zout genomen worden want van een genezend effect is er in geen enkel geval sprake. Men legt de kinderen gewoon plat .

In 2005 was het advies van de twee experten van de controlerende instantie  EMA klaarhelder : het is totaal onverantwoord om voor jongeren onder de 18 jaar dit middel voor te schrijven vanwege vooral het duidelijk bewezen effect van zelfmoordgedachten !

Zo heeft de EU in 2006 een verbod van fluoxetine in generische producten uitgesproken, maar specifiek Prozac, dus het product van de firma Eli Lilly, wel  vrijgegeven voor kinderen vanaf acht ( 8 ) jaar. In bijlage een overzicht van de EU-toelatingsprocedure en artikel verschenen in Medisch Contact en Trouw (met bronvermelding).

Kunt u de logica hiervan begrijpen ?

Als illustratie van hoe groot de invloed van de farmaceutische industrie is kan dit wel tellen.

En wat zijn nu de resultaten ?

Het meest recente beoordelingsrapport van de Britse toezichthouder van juni 2010 meldt dat er in de twee jaar tussen 2007 en 2009 in de Europese Unie 647 vermoedens van ernstige bijwerkingen zijn gerapporteerd van fluoxetine. Daarvan hadden er 102 een dodelijke afloop, waarbij er niet altijd een oorzakelijk verband was aan te tonen tussen overlijden en het gebruik van Prozac. De meeste verdenkingen van bijwerkingen (214) betroffen psychiatrische aandoeningen.

In het evaluatierapport staat geen woord over meldingen van zelfmoordgedachten bij kinderen. In de opsomming van meldingen van psychiatrische aandoeningen worden vijf zelfmoorden gemeld en één zelfmoordpoging. Zelfmoordgedachten worden niet als aparte categorie genoemd.

Dit kan toch bezwaarlijk als een ernstige manier van farmacovigilantie beschouwd worden ? Bedenk bovendien dat het hier alleen over klachten die officieel geregistreerd zijn. Het leed dat werkelijk door anti-depressiva wordt veroorzaakt is nog vele, vele malen groter .

Ten tweede moét u weet hebben van de lijst van 77 medicijnen (zie bijlage), die door de Franse minister van volksgezondheid op basis van alarmerende vaststellingen recentelijk ’ter evaluatie en onder strikte controle geplaatst” zijn.  Hierbij behoren nota bene ook de HPV-vaccins Gardasil en Cervarix waarmee onze twaalfjarige meisjes nu aan de lopende band worden ingespoten in de scholen.

Inmiddels zijn vier (4) geneesmiddelen vanaf 1 maart 2011 reeds teruggetrokken en verboden in Frankrijk. En dit is pas het topje van de ijsberg !

Het gaat hier met name om de volgende, voortaan verboden, medicijnen:

– Buflomedil bevattende middelen, waaronder Loftyl + generieke produkten (o.a. “etalagebenen”)
– Nexen (ontstekingsremmer, ook via internet te koop)
– Noctran (slaapmiddel)
– Nizoral (schimmelinfecties)

In alle andere lidstaten zoals België en Nederland zijn ze echter nog wel volop verkrijgbaar !

Geachte volksvertegenwoordiger,

U zult het met ons eens zijn dat wie echt bekommerd is om de volksgezondheid om minder de wenkbrauwen fronst …

Met aandrang v ragen wij u om deze twee onderstaande vragen voor te leggen aan de bevoegde commissaris en binnen de commissie Volksgezondheid te willen bespreken hoe dit soort van wantoestanden kan aangepakt worden :

• Waarom werd ondanks het negatieve advies van de experten het product Prozac wel toegelaten voor kinderen vanaf 8 jaar, terwijl fluoxetine in andere anti-depressiva verboden is en blijft onder de 18 jaar ?

• Waarom wordt als één lidstaat na diepgaande evaluatie bepaalde medicijnen terugtrekt dit niet doorgetrokken in de andere Europese landen waar deze ook worden voorgeschreven ?

Gezien het belang van deze problematiek sturen we een kopie van dit schrijven ook door naar de pers en de bevoegde instanties in Nederland en België. Graag worden we op de hoogte gehouden van het verdere verloop.

Hoogachtend namens de Belfort-group,

Ellen Vader ( ellen@belfort-group.eu )
Peter Vereecke ( peter@belfort-group.eu )

* * *x
x

Aanvullende informatie rondom de veelal onbekende en verborgen verschrikkingen
x
van het gebruik van Prozac en andere anti-depressiva.
X
* * *

Mensen/kinderen die deze middelen krijgen,

hebben volgens de wetenschappelijk-geschoolden,

een onbewezen ‘Chemische onbalans’..
x

* * *
X

‘Dead Wrong’
– Hoe psychiatrische medicijnen je kind kunnen vermoorden..-

Een 90-minuten durende documentaire, die je in zijn geheel HIER kunt zien. Van de makers van de documentaires:
‘Making a Killing: The Untold Story of Psychotropic Drugging’ en ‘The Marketing of Madness: Are We All Insane?’

Een indrukwekkende nieuwe documentaire die aantoont hoe verwoestend en dodelijk!) psychiatrische medicijnen kunnen zijn voor kinderen en hun families. Áchter de grauwe statistieken van de doden, de zelfmoorden, de geboorte-afwijkingen en serieuze tegenstrijdigheden, zien we het menselijke gezicht van deze wereldwijde medicijn-epidemie. Het is het verhaal van persoonlijk verlies en de moed van hen die de werkelijke prijs hebben betaald.

Psychiaters claimen dat deze medicijnen veilig zijn voor kinderen..?

Nadat je gehoord hebt wat deze 8 moedige moeders, hun families, gezondheidsexperts, medicijnadviseurs en dokters te zeggen hebben, zul je overtuigd zijn van één ding:  Psychiaters zijn ‘DEAD WRONG’..!

 

* * *

 

x

x

Wat heeft George Bush sr., oud-directeur van de CIA, te maken met PROZAC..?

en

Was Jared Loughner,
de man die onlangs de aanslag pleegde in Arizona,
onder invloed van Prozac..?

Klik hier voor een volledig artikel (Engels – PDF) over de verborgen schandalen achter Prozac..!!

* * *

x

x

Mogen wij je verzoeken eens een kijkje te nemen op deze ongelooflijke website..?

– INDEX TO SSRI–stories –

Een bizarre lijst van ongelukken, schietincidenten en wat dies meer zij,
direct gekoppeld aan
het gebruik van de betreffende persoon/personen van SSRI’s.

Wat zijn deze SSRI’s? Definitie van de site ConsuMed:

SSRI’s (selectieve serotonine-heropname-remmers)

Groep van medicijnen (zie hieronder) die op selectieve wijze de heropname (Eng. re-uptake)
van de hersenstof serotonine (= 5-hydroxytryptamine = 5-HT)
door bepaalde hersenzenuwen remmen.
Hierdoor zijn ze o.a. werkzaam tegen depressiviteit en bepaalde angst-stoornissen.

NB.  SSRI’s mogen alleen onder strikte begeleiding van een arts
aan depressieve kinderen en adolescenten worden gegeven.
Dit omdat SSRI’s de kans op zelfdoding (= suïcide) bij kinderen en adolescenten vergroot.

x

* * *

Oneens met Prozac voor kind
x

© Heleen Croonen
(oorspronkelijk artikelin Medisch Contact dd. 25 februari 2011)

(het artikel op de website van ‘Trouw’ van 26 februari 2011 is reeds dezelfde dag al verwijderd…!)

x

Nederland was het niet eens met de registratie van fluoxetine (Prozac) bij kinderen, aldus een rapport van het Europese geneesmiddelagentschap EMA dat in handen is van dagblad Trouw en Medisch Contact. De werkzaamheid was onvoldoende getest en de veiligheid roept nog veel vragen op. Toch is het geregistreerd voor die jonge patiëntengroep.

‘Soms verlies je de discussie met andere Europese lidstaten’, aldus Barbara van Zwieten, een van de opstellers van het rapport, in een reactie op de registratie ondanks haar bezwaren. ‘Uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid voor het verstrekken van fluoxetine aan adolescenten bij de dokter. Zonder registratie zou het off label worden voorgeschreven; dan is goede monitoring door de geneesmiddelautoriteiten een betere oplossing. De lidstaten besluiten daarom toch tot registratie.’

Deze monitoring door de geneesmiddelautoriteiten kan beter, zo blijkt uit een zoektocht van Medisch Contact in samenwerking met journalist Joop Bouma van Trouw. In de rapporten waar de veiligheid van de praktijk beschreven staan, ontbreken gegevens over kinderen. De onderzoeken die nog nodig waren, blijven tot op de dag van vandaag uit. Ze kunnen juridisch lastig worden afgedwongen, een nieuwe Europese wet moet daar verandering in gaan brengen.

Naast de rapporten zijn er veiligheidsrisicoprogramma’s, maar die hebben hun weg naar de praktijk nog niet gevonden. Databanken met medische dossiers kunnen de ontbrekende gegevens over werkzaamheid en veiligheid aanvullen, maar de epidemiologisch technieken zijn nog in ontwikkeling.

Heleen Croonen

Lees het hele artikel in Medisch Contact: Waken over de veiligheid van medicatie

De tekst van het artikel in Trouw van Joop Bouma: En dus mag het kind aan de Prozac

• Meer nieuws

 

 

Waken over de veiligheid van medicatie

Nieuwe wet geeft geneesmiddelregistratie meer armslag
X

EU-lidstaten zijn het soms hartgrondig oneens over de veiligheid van een medicijn, blijkt uit een niet-openbaar rapport over fluoxetine bij kinderen. Toch is het Nederlandse CBG tevreden over de Europese samenwerking.

Het rapport van het Europese geneesmiddelagentschap EMA liegt er niet om: ‘Het wordt niet aangeraden om de indicatie van fluoxetine voor behandeling van depressie bij kinderen en adolescenten toe te kennen, want de voordelen wegen niet op tegen de nadelen’. Het rapport uit september 2005 is opgesteld door Barbara van Zwieten, namens het Nederlandse College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG), en Tomas Salmonson, namens de Zweedse pendant hiervan.

Bij kinderen die fluoxetine (Prozac) gebruiken komt meer zelfmoord voor en er is weinig bekend over de effecten van het middel op de groei, de seksuele volgroeiing en de cognitieve en emotionele ontwikkeling. Het effect op de depressie is matig, en alleen getest bij een streng geselecteerde groep kinderen en we weten te weinig over de optimale dosis.

Ondanks deze kritiek krijgt fluoxetine in 2006 een positief advies van EMA. Registratie volgde voor kinderen van 8 tot 17 jaar met een matige tot ernstige depressie.

Journalist Joop Bouma van Trouw kreeg het niet-openbare rapport van Van Zwieten en Salmonson van een Zweedse bron. Samen met Medisch Contact boog hij zich over de veiligheid van geneesmiddelen in het medicijnkastje.

Beter dan off label
‘Soms verlies je de discussie met andere Europese lidstaten’, geeft Van Zwieten toe in een reactie op de registratie ondanks haar bezwaren. ‘Uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid voor het verstrekken van fluoxetine aan adolescenten bij de dokter. Zonder registratie zou het off label worden voorgeschreven; dan is goede monitoring door de geneesmiddelautoriteiten een betere oplossing. De lidstaten besluiten daarom toch tot registratie.’

Waaruit bestaat die ‘monitoring door de geneesmiddelautoriteiten’? In Nederland houdt de afdeling farmacovigilantie van het CBG de vinger aan de pols. Deze afdeling beoordeelt dikke veiligheidsrapporten, PSUR’s genaamd (Periodic Safety Update Report) en maakt er een samenvatting van, een zogeheten beoordelingsrapport. Via de Wet Openbaarheid van Bestuur heeft Joop Bouma het beoordelingsrapport opgevraagd van twee PSUR’s over fluoxetine – deze PSUR’s verschenen ruim na de registratie bij kinderen.

Onderzoek lukt niet
Het rapport meldt dat er 647 (vermoedens van) ernstige bijwerkingen zijn, en 102 sterfgevallen, maar de leeftijden van de patiënten ontbreken. Verder staat er dat kinderen jonger dan twaalf jaar vaker ongeremd en aggressief reageren op fluoxetine en dat er enkele meldingen zijn van vertraging van seksuele ontwikkeling bij kinderen ouder dan 8 jaar. Het eerste staat al in de bijsluiter, en het tweede wordt gemonitord, aldus het rapport, dat verder niet ingaat op de effecten op groei en ontwikkeling van kinderen.

Spontane meldingen zijn vooral geschikt om zeldzame bijwerkingen op te sporen

Fabrikant Eli Lilly reageert: ‘Het is lastig kinderen op korte termijn te rekruteren voor onderzoek, door de huidige discussie over de veiligheid van SSRI’s bij kinderen.’ Van Zwieten en Salmonson onderkennen dit probleem. Eli Lilly gaf het CBG gegevens van 885 kinderen die in de periode 2000 tot 2005 bijwerkingen kregen bij fluoxetine. Bij 81 van hen was er een effect op de seksuele ontwikkeling.

De farmaceut concludeert dat er nog gegevens ontbreken over de langetermijneffecten en belooft een retrospectieve studie. De EMA schrijft in 2007 dat de langetermijneffecten van fluoxetine nog even onduidelijk zijn als bij de registratie in 2005. Een review uit 2009 wijst op het risico van zelfmoord en vijandig gedrag bij kinderen voor alle SSRI’s, en raadt gebruik buiten de geregistreerde indicaties af. Tot op heden zijn er geen onderzoeken over de langetermijneffecten van fluoxetine bij kinderen binnengekomen bij het CBG, aldus woordvoerder Ben Klijn.

Volgens Jos Kuijs, medisch directeur van Eli Lilly, is het retrospectieve onderzoek inmiddels uitgevoerd. ‘De conclusie is dat er bij langdurig gebruik van fluoxetine geen veiligheidsproblemen bestaan met betrekking tot de groei van kinderen en adolescenten’, aldus Kuijs. Toch is hij ook terughoudend: ‘Alhoewel Lilly het gebruik van Prozac bij jonge patiënten niet aanmoedigt, vormen onze wetenschappelijke gegevens een bron van informatie voor artsen, patiënten en hun gezinnen.’

Anticonceptie

‘De geneesmiddelbewaking met alleen PSUR’s is te passief’, stelt Sabine Straus. Zij is arts en hoofd van de afdeling farmacovigilantie van het CBG. Deze afdeling kijkt naar de veiligheid van geneesmiddelen op de markt. Een van de mogelijkheden daarvoor is het risk management plan, waarin de fabrikant zegt wat de risico’s zijn van het geneesmiddel en wat nog niet bekend is over de nieuwe stof. In het plan staat ook een tijdsplanning voor onderzoeken en andere maatregelen om de risico’s na registratie in kaart te brengen.

De registratieautoriteit moet het risk management plan beoordelen en de naleving ervan in de gaten houden. Sinds 2005 is er voor alle nieuwe stoffen zo’n plan, dus ook voor geneesmiddelen die worden gebruikt door kinderen of die worden gemaakt met biotechnologie. Een nieuwe Europese wet voor geneesmiddelbewaking moet zorgen voor meer juridische basis (zie kader).

Nieuwe wet voor geneesmiddelveiligheid

Juridisch hebben het CBG en de EMA na registratie weinig armslag om onderzoeken te eisen, maar dat gaat veranderen. Een nieuwe wet met meer regels voor de bewaking van geneesmiddelen wordt in juli 2012 in alle lidstaten van kracht. Dit zijn de belangrijkste veranderingen:

• De risk management plans worden nu expliciet genoemd in de wet.
• Geneesmiddelen waarvan de veiligheid op lange termijn nog niet vaststaat, krijgen een waarschuwingssymbool op de verpakking en een extra oproep aan patiënten om bijwerkingen te melden.
• Een geneesmiddel kan onder voorbehoud voor vijf jaar worden toegelaten. Dat was al zo, maar de wet stelt daarbij dat het bestaan van geneesmiddelbewaking geen vrijbrief is voor vroegere toelating van geneesmiddelen.

Isotretinoïne (Roaccutane) is een van de eerste geneesmiddelen die met een risk management plan zijn gevolgd, met wisselend succes. In het betreffende plan staat een extra maatregel. Deze zogeheten risk minimisation-maatregel schrijft voor dat vrouwen die het antiacnemiddel krijgen voorgeschreven, ook anticonceptie moeten gebruiken. Het risico op aangeboren afwijkingen is namelijk sterk verhoogd bij gebruik van isotretinoïne. Arts en apothekers moeten dit risico door anticonceptie indammen.

Na een paar jaar blijkt 40 procent van de vrouwen in de vruchtbare leeftijd geen anticonceptie te gebruiken bij isotretinoïne, ondanks het risk management plan. Straus is optimistisch: ‘60% Van de vrouwen gebruikte wel anticonceptie, maar het roept inderdaad vragen op.’ Heeft de arts een taak laten liggen? Niet per se, vindt Straus. ‘Er zijn vrouwen van wie de man is gesteriliseerd, of die geen baarmoeder meer hebben. Dan speelt anticonceptie geen rol.’

Makkelijk praten
Bij isotretinoïne was het teratogene risico bekend, maar er zijn ook geneesmiddelen die een nieuw risico laten zien, als zij de fase van klinisch onderzoek verlaten. Denk aan de pijnstiller rofecoxib (Vioxx) of het diabetesmiddel rosiglitazon (Avandia) die beide hart- en vaatziekten bleken te veroorzaken. Over het laatste middel is heftig gediscussieerd door de Europese registratieautoriteiten, zo deed British Medical Journal uit de doeken. Hoe kunnen deze onverwachte risico’s eerder boven tafel komen?

Er is er een Europese databank, de Eudravigilance-databank, waar bijwerkingen kunnen worden gemeld. Ook het Nederlandse Lareb draagt daaraan bij. Nadeel is dat spontane meldingen vooral geschikt zijn om relatief zeldzame bijwerkingen op te sporen.

Om iets te kunnen zeggen over de incidentie van bijwerkingen zijn bredere databanken met medische dossiers nodig. In Amerika wordt zo’n databank gebouwd met honderd miljoen medische dossiers: de Sentinel-databank. Europa kent een vergelijkbaar initiatief: de EU-ADR (Exploring and Understandig Adverse Drug Reactions).

Zelf is Straus via de Erasmus Universiteit betrokken bij de IPCI-databank met huisartsendossiers (Integrated Primary Care Information), onderdeel van deze Europese databank. ‘Het potentieel van dertig miljoen Europese burgers wordt nog niet ten volle benut. En we kunnen de Amerikaanse cijfers niet zo maar vertalen naar de Europese situatie’, aldus Straus.

Straus denkt niet dat databanken met medische dossiers de risico’s van rofecoxib eerder aan het licht hadden kunnen brengen. ‘Achteraf is het altijd makkelijk praten’, reageert ze. ‘Het is een utopie dat dergelijke risico’s met een databank automatisch komen bovendrijven. Bij rosiglitazon was het verhoogde risico op hart- en vaatziekten bijvoorbeeld moeilijk te zien omdat de achtergrondincidentie van hart- en vaatziekten hoog is.’ Wel wist databankonderzoek van Nederlandse bodem, van onder meer Straus zelf, snel inzicht te geven in de risico’s van rofecoxib.

Klinisch onmisbaar
In afwachting van nog betere databanken en verdere verfijning van de epidemiologische technieken, moeten de registratieautoriteiten roeien met de riemen die ze hebben. Uit een Europees onderzoek naar geneesmiddelgebruik bij kinderen blijkt dat antidepressiva tot de meest gebruikte geneesmiddelen behoren, naast antibiotica en astmamedicijnen. De kinderpsychiaters kunnen niet zonder SSRI’s, zo zeiden zij in een overleg met het CBG. De klinische praktijk heeft blijkbaar behoefte aan een antidepressivum bij kinderen.

De Nederlandse rapporteurs hoopten dat de registratie zou bijdragen aan veilig gebruik van fluoxetine door kinderen, maar langetermijngegevens over de veiligheid ontbreken nog steeds. Nederland heeft de discussie in dit specifieke geval verloren, maar toch geeft de Europese registratie veel voordelen, aldus Straus. ‘Dankzij de samenwerking is er veel kennis verzameld.’

Heleen Croonen

Samenvatting

• Het Nederlandse CBG was tegen de registratie van fluoxetine bij kinderen, maar de Europese lidstaten gaven toch groen licht.
• Er is behoefte aan antidepressiva voor kinderen en adolescenten.
• Gehoopt werd dat registratie inzicht zou geven in de invloed van fluoxetine op de groei en ontwikkeling van kinderen.
• Onderzoeken naar deze langetermijneffecten zijn echter uitgebleven en het huidige beleid schiet tekort.
• Een nieuwe Europese wet biedt de registratieautoriteiten meer armslag om de veiligheid te bewaken.

Klik hier voor een PDF van dit artikel

Nieuwsberichten die in MC over dit onderwerp verschenen:

• Antidepressiva SSRI’s en SNRI’s niet voor jongeren Antidepressiva SSRI’s en SNRI’s moeten niet worden voorgeschreven aan kinderen en jongvolwassenen. Dat concludeert het adviescomité CHMP van de Europese registratieautoriteit EMEA.

• Preventieve therapie voorkomt depressie jongeren Jongeren met een verhoogd risico op depressies hebben baat bij preventieve cognitieve gedragsinterventies.

• Baten overtreffen schade antidepressiva Een meta-analyse van 27 gerandomiseerde en placebogecontroleerde trials waarin het effect werd nagegaan van antidepressiva op depressie en angststoornissen bij kinderen pakt positief uit voor deze middelen.

• British Medical Journal (BMJ) onder vuur na publicatie over Prozac Documenten van farmaceut Eli Lilly over Prozac waar British Medical Journal (BMJ) over heeft gepubliceerd, blijken gedeeltelijk niet vermist te zijn. Het tijdschrift stelde dat het documenten in handen had die de farmaceut had achtergehouden tijdens een

• SSRI’s weer onder vuur Baby’s die tijdens de zwangerschap zijn blootgesteld aan SSRI?s, lopen een verhoogd risico op ontwenningsverschijnselen, zoals convulsies, abnormaal huilen en tremor. Dat blijkt uit onderzoek van Emilio Sanz c.s. in The Lancet van 5 februari.

• SSRI’s niet geschikt voor kinderen Volgens een commentaar in The Lancet van vorige week is het een geschiedenis van ‘verwarring, manipulatie en institutioneel falen’: het gebruik van SSRI’s bij kinderen.

• Muisjes depressief van Prozac Het gebruik van antidepressiva uit de klasse van serotonineheropname-remmers bij kinderen staat opnieuw in een kwaad daglicht.

• Voorzichtig met antidepressiva Zowel in NEJM van 8 april als in BMJ van 10 april wordt gepleit voor voorzichtigheid bij het voorschrijven van SSRI’s en aanverwante middelen bij depressieve kinderen.

Bronnen

1. Regulation No 1235/2010 http://ec.europa.eu/health/files/eudralex/vol-1/reg_2010_1235/reg_2010_1235_en.pdf

2. Directive 2010/84/EU http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2010:348:0074:0099:EN:PDF

3. Referral under article 6(12) of Commission Regulation (EC) No 1084/2003, EMEA/H/A-6(12)/671. Rapporteur: Barbara van Zwieten, co-rapporteur Thomas Salmonson, 15 september 2005.

4. P-RMS FINAL ASSESSMENT REPORT Procedure number UK/H/PSUR/0048/01, 21/06/2010

5. Edwin Bos: Voorlichting bij isotretinoine onvoldoende. Pharmaceutisch Weekblad, 7 januari 2011.

6. Deborah Cohen: Rosiglitazone: what went wrong? http://www.bmj.com/content/341/bmj.c4848

7. http://www.fda.gov/Safety/FDAsSentinelInitiative/ucm149340.htm FDA’s Sentinel Initiative – Background

8. http://www.cbg-meb.nl/NR/rdonlyres/279BE3AA-DABB-4B1D-8F78-BCC05FAB93BC/0/20050315publcox2.pdf, De relatie tussen gebruik van selectieve cyclooxygenase-2 (COX-2) remmers en hart-en vaatziekte: een IPCI studie

9. EMEA: report on the survey of all paediatric uses of medicinal products in Europe. 6 jan 2011. http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/Report/2011/01/WC500101006.pdf

10. EMEA assessment of the paediatric needs psychiatry. 27 July 2007. http://www.emea.europa.eu/docs/en_GB/document_library/Other/2009/10/WC500004046.pdf

11. European medicines agency finalises review of antidepressants in children and adolescents. http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/Referrals_document/SSRI_31/WC500013082.pdf

12. The use of SSRI’s in children and adolescents, summary of meeting with Child Pychiatrists, febr 5 2004.

* * *

x

Het volgende artikel werd gepubliceerd op website van Trouw op 26 febr 2011 –
maar was dezelfde dag nog verwijderd van de website.

x

En dus mag het kind aan de Prozac

© Joop Bouma februari 2011

x

Het advies uit september 2005 was helder en eenduidig: het antidepressivum fluoxetine moest niet beschikbaar komen voor kinderen en adolescenten. De balans tussen voordeel en risico was negatief.

Fluoxetine is de werkzame stof in Prozac, wereldwijd het meest geslikte middel tegen depressie. Maar: ruim een half jaar na het negatieve advies was fluoxetine in de EU beschikbaar voor kinderen.

Het document, in het bezit van Trouw en het artsenblad Medisch Contact, is opgesteld door twee geneesmiddelexperts van de CHMP, de commissie van de Europese geneesmiddelautoriteit (EMA) die oordeelt over medische producten. Eén van de auteurs was Barbara van Zwieten, biochemicus en farmacoloog bij het Nederlandse College ter Beoordeling van Geneesmiddelen, het CBG in Den Haag. De ander was Tomas Salmonson, farmacoloog werkzaam bij de Zweedse toezichthouder.

Het patent op Prozac verliep in 2001. De fabrikant, Eli Lilly, wilde de registratie uitbreiden tot kinderen. Ook veel kinderpsychiaters wilden dat. Er was voor kinderen van 8 tot 17 jaar met depressie geen middel geregistreerd, behandelaars hadden behoefte aan een medicijn. Prozac werd al off label voorgeschreven aan depressieve kinderen, dus zonder de registratie.

Zoals gebruikelijk werd aan twee rapporteurs uit twee EU-landen advies gevraagd toen Eli Lilly met het verzoek tot registratie kwam.

Van Zwieten en Salmonson waren stellig: de indicatie voor Prozac moest niet worden uitgebreid tot kinderen en adolescenten. Er waren, zo schreven zij, zorgen over verschillende, nog onopgeloste veiligheidsproblemen rond Prozac, zoals de aanwijzingen dat gebruikers van het antidepressivum zelfmoordgedachten zouden ontwikkelen.

Enkele maanden voordat het advies verscheen, had de CHMP juist geadviseerd om bij alle nieuwere antidepressiva uit dezelfde klasse als die waarin Prozac thuishoort, een waarschuwing toe te voegen voor de kans op zelfmoordgedachten. Prozac en andere middelen, als Seroxat en Zoloft, moesten terughoudend worden voorgeschreven aan kinderen.

Daar kwamen nog nieuwe zorgen bij: dierstudies leverden aanwijzingen op dat Prozac mogelijk ook invloed kon hebben op de ontwikkeling van de groei, seksualiteit en het verstandelijke en emotionele vermogen bij kinderen.

Eli Lilly kreeg de kans te reageren op de dertien punten waarop de geneesmiddelautoriteiten nog vragen hadden. Het resultaat stelde Van Zwieten en Salmonson niet gerust. Dat was eind 2005.

In juni 2006 maakte de Europese geneesmiddelautoriteit EMA bekend dat Prozac kon worden voorgeschreven aan kinderen van 8 jaar en ouder met matige tot ernstige depressie. De EMA stelde als voorwaarde dat er eerst vier tot zes keer gesprekstherapie moest zijn geweest, zonder goed resultaat.

Wat was er gebeurd in de zes maanden tussen het negatieve advies van Van Zwieten en Salmonson en het positieve besluit van de EMA? Hoe kon de EMA een besluit nemen dat zo lijnrecht inging tegen het advies van twee experts?

Terugkijkend stelt Van Zwieten dat na een lange discussie de balans zo doorsloeg dat de adviescommissie van de EMA niet kon zeggen: deze uitbreiding kan niet. In de adviescommissie zijn alle EU-landen vertegenwoordigd.

,,Soms verlies je de discussie met de andere Europese lidstaten. Onze macht is maar beperkt”, zegt ze. ,,Uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid voor het voorschrijven van fluoxetine bij de dokter. Zonder registratie zou het off label worden voorgeschreven. Dat is een dilemma bij een heleboel producten. Dan is goede monitoring door de geneesmiddelautoriteiten een betere oplossing. Met alle lidstaten is daarom toch besloten tot registratie, met de waarschuwing dat gegevens over toepassing van het middel bij kinderen en adolescenten op de langere termijn nog ontbreken.”

Volgens Van Zwieten speelde destijds mee dat het patent op Prozac al was verlopen. Niemand had veel zin om kostbaar onderzoek bij kinderen te financieren, nog los van de vraag of dit wel haalbaar was. ,,Het is moeilijk langetermijnonderzoek te doen bij kinderen met matige tot ernstige depressie.”

Veilige geneesmiddelen bestaan niet, zegt Sabine Straus, expert op het gebied van geneesmiddelveiligheid bij het CBG. ,,Er zijn altijd risico’s en die willen we in kaart brengen.” De afgelopen jaren is er”, zo vertelt zij, “in de geneesmiddelbewaking veel veranderd.”

De toezichthouders varen al lang niet meer alleen op de informatie die de fabrikanten aanleveren over bijwerkingen. De industrie moet ook risicobeheersplannen opstellen, waarin ze aangeeft wat de kwetsbare punten van een medicijn zijn en waar nog witte vlekken zitten in de kennis over een nieuw middel. De meeste mensen gebruiken hun geneesmiddel zonder dat ze last hebben van enige bijwerking, aldus Straus.

Binnen de Europese Unie is nieuwe wetgeving op komst die geneesmiddelautoriteiten de mogelijkheid geeft om fabrikanten te dwingen tot aanvullend onderzoek wanneer er zorgen bestaan over geneesmiddelen.

Straus is geen voorstander van vroege marktintroductie van nieuwe middelen, zoals de industrie bepleit. Fabrikanten vinden dat het te lang duurt voordat een middel op de markt wordt toegelaten en dringen al jaren aan op een soort voorlopige registratie. Een nieuw product kan dan in de praktijk aantonen wat het waard is.

Het risico daarvan is groot, meent Straus, en de voordelen van vroege marktintroductie moeten zorgvuldig worden afgewogen tegen die mogelijke risico’s.

Drama’s met de pijnstiller Vioxx die in 2004 onverhoeds van de markt moest worden gehaald, het diabetesmiddel Avandia dat vorig jaar sneuvelde en de affaire met de eetlustremmer Mediator in Frankrijk, tonen volgens haar aan dat sommige bijwerkingen pas lang na de marktintroductie aan het licht komen, als grote groepen patiënten de middelen gebruiken.

De Geneesmiddelenwet bepaalt straks dat nieuwe middelen, waarvan de veiligheid op langere termijn niet in de praktijk is aangetoond, een waarschuwingssymbool op de verpakking krijgen. Patiënten worden opgeroepen om bijwerkingen te melden.

‘Soms verlies je de discussie met de andere Europese lidstaten, onze macht is maar beperkt’

Risico’s van geneesmiddelen worden onder andere bewaakt met behulp van periodieke veiligheidsrapporten, die farmaceutische bedrijven moeten opstellen over hun geneesmiddelen. In die rapporten worden de spontane meldingen van bijwerkingen geregistreerd, aangevuld met meldingen die bij de fabrikant worden gedaan en de resultaten uit klinisch onderzoek naar de geneesmiddelen.

Zouden in deze rapporten meldingen staan over bijwerkingen van Prozac bij kinderen? Trouw vroeg bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen een kopie op van de beoordeling die de Britse geneesmiddelautoriteit maakte van de laatste veiligheidsrapporten van Prozac. Die beslaan de periode tussen september 2007 en september 2009; dat is kort nadat de indicatie voor Prozac werd uitgebreid tot kinderen en adolescenten.

Omdat Groot-Brittannië het eerste land binnen de EU was waar Prozac werd geregistreerd, moet de Britse autoriteit de veiligheidsrapporten van Eli Lilly analyseren. Het beoordelingsrapport gaat naar alle lidstaten. Het CBG wilde het niet-openbare rapport alleen vrijgeven na een verzoek op grond van de Wet Openbaarheid van Bestuur.

Het meest recente beoordelingsrapport van de Britse toezichthouder van juni 2010 meldt dat er in de twee jaar tussen 2007 en 2009 in de Europese Unie 647 vermoedens van ernstige bijwerkingen zijn gerapporteerd van fluoxetine.

Daarvan hadden er 102 een dodelijke afloop, waarbij er niet altijd een oorzakelijk verband was aan te tonen tussen overlijden en het gebruik van Prozac. De meeste verdenkingen van bijwerkingen (214) betroffen psychiatrische aandoeningen. In de twee jaar hadden die in 51 gevallen een dodelijke afloop.

In het evaluatierapport staat geen woord over meldingen van zelfmoordgedachten bij kinderen. In de opsomming van meldingen van psychiatrische aandoeningen worden vijf zelfmoorden gemeld en één zelfmoordpoging. Zelfmoordgedachten worden niet als aparte categorie genoemd.

“Staan er in het evaluatierapport geen bijwerkingen bij kinderen, dan zijn deze niet gemeld”, aldus Sabine Straus, die bij het CBG verantwoordelijk is voor geneesmiddelenveiligheid.

* * *