x
x
Rubberkorrels op sport’gras’velden kankerverwekkender!
2021 © WantToKnow.nl/be (op basis van ZEMBLA)
x
We brachten HIER op de site het verhaal al enkele keren. Het onvolprezen onderzoeksprogramma ZEMBLA van BNN/VARA onderzocht de rubberkorrels die worden gestrooid op de kunststofgrasvelden van sportcomplexen. Op meer dan 2000 sportcomplexen worden deze korrels gebruikt. Korrels die afkomstig zijn van vermalen oude autobanden en allerlei chemische verbindingen bevatten, die regelrecht kankerverwekkend zijn voor mens en dier. Waarom er dan vergunning werd verleend voor het gebruik van dit materiaal voor dit soort toepassingen? Heel simpel, de vergunning werd verleend op basis van een zg. ‘industriële toepassing’. Dat wil zoveel zeggen, dat de maatstaf waaraan dit materiaal moet voldoen, absoluut ontoereikend is, om de veiligheid bij ‘menselijk gebruik’ af te dekken.
Dat betekent dat de ‘recycling-industrie’ een goudmijn had aangeboord, door dit juridische trucje toe te passen. Want het granulaat (gemalen rubber) werd immers op een niveau gebruikt, waarbij kinderen en volwassenen continue in contact komen met dit materiaal. Via slidings bijvoorbeeld, of via valpartijen. Bovendien wordt het fijnstof, dat ontstaat door het verspreiden van deze korrels over kunststofgrasvelden, ingeademd..
Tot nu toe kon men de harde link met vele kankergevallen niet leggen. En precies dat is nu veranderd. Want, zo schrijft Zembla, er blijken nog meer schadelijke en kankerverwekkende stoffen in de rubberkorrels van kunstgrasvelden te zitten, dan tot nu toe werd aangenomen. Bovendien lekt een aantal van die stoffen makkelijker weg dan de al bekende schadelijke stoffen in rubbergranulaat. Dat blijkt uit nieuw promotieonderzoek van chemicus Ewa Skoczynska van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU).
Haar promotor, hoogleraar milieuchemie en toxicologie Jacob de Boer, vindt dat met deze bevindingen de huidige normen voor rubbergranulaat veel strenger moeten. In totaal gaat het om 46 nieuwe aangetroffen stoffen. Een aantal daarvan zijn kankerverwekkend of op een andere manier schadelijk. Bijvoorbeeld de stof Bisphenol F die sterk lijkt op Bisphenol A. Van die laatste hormoonverstorende stof was al bekend dat die in rubbergranulaat voorkomt. Bisphenol A kan onder meer het immuunsysteem van kinderen aantasten, schadelijk zijn voor de vruchtbaarheid en ervoor zorgen dat kinderen gevoeliger worden voor infectieziekten.
Naast de groep kankerverwekkende stoffen, ontdekte Skoczynska ook stoffen waarvan het vermoeden bestaat dat ze kankerverwekkend kunnen zijn. Van een derde groep stoffen is nog niets over de giftigheid bekend en er is meer onderzoek nodig om vast te stellen wat ze onder bepaalde omstandigheden doen. Tot nu toe waren gezondheidsrisico- en milieurisico-onderzoeken naar kunstgrasvelden alleen op de 16 bekende schadelijke en kankerverwekkende polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) gericht. Daar zijn ook de huidige veiligheidsnormen voor kunstgras op gebaseerd.
Meer gezondheidsrisico’s
Maar die normen die door het RIVM worden gebruikt moeten op de schop, vinden hoogleraar De Boer en de onderzoeker. Want meer giftige stoffen die ook nog eens makkelijker weglekken uit de rubberkorrels, kunnen niet alleen milieurisico’s, maar ook gezondheidsrisico’s vergroten, zeker bij huidcontact door bijvoorbeeld sporten op kunstgras: “De aanwijzingen dat er meer risico’s zijn, worden hiermee veel sterker. Er zitten veel meer stoffen in rubbergranulaat”, aldus Skoczynska.
Wat volgens de chemicus bijzonder is aan de eigenschappen van een aantal nieuw gevonden stoffen is dat ze in tegenstelling tot de al bekende kankerverwekkende stoffen, makkelijker uit de rubberkorrels kunnen lekken. “Dat is zeker voor het milieu een issue.” Wat het stapeleffect van al die stoffen bij elkaar is, is onduidelijk. “Dat is een terrein waar nog veel gewonnen moet worden”, zegt professor Jacob de Boer. Volgens de hoogleraar is er een aanzienlijke kans dat de stoffen elkaar versterken.
Gevaarlijk Spel
Kort na ‘Gevaarlijk Spel (HIER) – de eerste uitzending van Zembla over de gezondheidsrisico’s van sporten op kunstgras met rubbergranulaat in 2016 – startte de VU een onderzoek met zebravisjes. De diertjes en hun embryo’s werden blootgesteld aan water met de rubber korrels. De embryo’s stierven en de visjes vertoonden gedragsveranderingen. Dit onderzoek wees er volgens de VU op dat er meer stoffen in rubbergranulaat zitten dan alleen de 16 al bekende schadelijke en kankerverwekkende PAK’s en dat uitgezocht moet worden welke dat zijn.
Tot die tijd zou de overheid volgens sommige wetenschappers, zoals toxicoloog Martin van de Berg het voorzorgsprincipe moeten toepassen en het sporten op kunstgras moeten verbieden. Het RIVM bleef echter volhouden dat spelen op kunstgras veilig is. De VU ging verder met de research naar rubbergranulaat. Skoczynska gebruikte een nieuwe methode om de onbekende stoffen in het rubbergranulaat te identificeren. Met een ultrasoon behandeling wist ze veel meer stoffen uit het granulaat te extraheren. Vervolgens zijn via een geavanceerde nieuwe techniek de stoffen gescreend.
Iets dat nog nooit eerder is gebeurd bij metingen naar de stoffen in rubbergranulaat. Skoczynska heeft nu via haar nieuw ontwikkelde methode 46 stoffen kunnen identificeren, maar krijgt het onderzoek een vervolg, dan is ze ervan overtuigd dat ze nog meer stoffen in rubbergranulaat zal aantreffen. Dit promotieonderzoek van de chemicus komt op een bijzonder moment. De Europese Commissie is de toekomst van kunstgrasvelden met rubberkorrels in Europa aan het heroverwegen.
Dat doet de EC vanuit de motivatie om vervuiling van het milieu met microplastics zoveel mogelijk tegen te gaan. De korrels uit rubbergranulaat vallen namelijk onder microplastics. De Boer vindt dat de nieuw aangetoonde giftige stoffen van essentieel belang zijn voor het bepalen van nieuwe normen door de ECHA, het Europees Agentschap voor chemische stoffen.
Drastisch omlaag
Vooralsnog is de norm voor rubbergranulaat duizend keer lichter dan die van speelgoed. Omdat ook veel kinderen sporten op kunstgras met rubber korrels, vinden veel wetenschappers al langer dat die norm strenger moet. “Wij vinden nu dat die niet alleen vanwege de PAK’s omlaag moet. Er zitten nog veel meer schadelijke stoffen in, wat extra reden is om hem echt drastisch omlaag te brengen”, aldus De Boer. De hoogleraar gaat er vanuit dat de velden met rubber korrels uiteindelijk verdwijnen. “Dat kan niet missen denk ik. De risico’s wil je niet en sporten op zulke velden hoeft gewoon niet.”
Kijk hieronder naar de verschillende uitzendingen van ZEMBLA over dit onderwerp, inclusief het eerste onderzoek naar rubbergranulaat van de VU met de zebravisjes (‘Gevaarlijk Spel – het vervolg’ uit 2017). KLIK VOOR LINK:
https://www.youtube.com/watch?v=u4Bqo6z19LM&ab_channel=Zembla
En hier weer een andere manier om van het afval af te komen door maar wat te sjoemelen.
Helemaal zo slecht niet die Zembla!
Het meest bizarre is dat iemand met een gewoond schip (hoeft nog geen woonboot te zijn) die in de haven liggend zijn drol overboord gooit, trammelant kan krijgen met RVS -rijkswaterstaat, maar al varende mag het wel!
Aan de andere kant wanneer er veel poen mee gemoeid is en ook ‘staatsbelang’, dan mag het plotseling wel!
Snapt u het nog?