x

In diabetes-medicijn-zaak:
x

Jury veroordeelt farmaceuten tot $ 9 miljard boete

x

x

x

Takeda Pharmaceutical Co. en het Zwitserse Eli Lilly & Co. hebben een boete aan hun broek gekregen van een slordige US$ 9 miljard, nadat een jury oordeelde, dat de beide bedrijven het publiek onvoldoende hadden geïnformeerd over het risico op kanker als bijwerking, als gevolg van inname van hun gezamelijk medicijn ‘Actos’, een medicijn tegen diabetes.

Beide bedrijven hebben verschillende delen van de wereld als het marktgebied van dit gezamenlijk ontwikkelde medicijn. Het vonnis voorziet erin, dat het in Japan gevestigde bedrijf  ‘Takeda’, het grootste deel van de boete dient op te hoesten, zo’n US$ 6 miljard, terwijl de distributeur van het medicijn in de VS, Eli Lilly, het restant – US$3 miljard- moet betalen. Volgens persbureau Reuters, verklaarde de advocaat van de aanklagers, Mark Lanier, dat het vonnis in de rechtzaal werd voorgelezen, en dat men een speld had kunnen horen vallen.

De boete die beide bedrijven opgelegd is, is een recordboete, die zelfs de US$ 5 miljard schade-boete, die EXXON kreeg opgelegd, naar aanleiding van de ramp in 1989 in Alaska met de olietanker ‘Exxon Valdez’, in de schaduw doet belanden. Advocaat Mark Lanier vertegenwoordigt één van de gebruikers van het medicijn ‘Actos’, ene Terrence Allen, die Takeda voor het gerecht had gesleept, omdat hij dit bedrijf beschuldigde de verantwoordelijke te zijn van zijn blaaskanker. Deze Terrence Allen kreeg ook nog eens een bedrag van US$ 1,5 miljoen toegewezen voor ‘aanvullende schade’.

“Ik hoop dat de bedrijfsleiding van Takeda in Japan gehoord heeft, wat deze jury hen in het vonnis klip en klaar te zeggen had.” aldus Lanier, nadat het vonnis was gewezen.  Zowel Takeda als Eli Lilly zijn het niet eens met het vonnis en zeiden direct ná de zitting dat zij in hoger beroep deze beslissing zullen aanvechten. Takeda’s ster-advocaat Kenneth Greisman liet Reuters in een statement weten:  “We zijn van plan op krachtige wijze dit vonnis aan te vallen, via alle ons ten dienste staande middelen, inclusief mogelijke post-gerechtelijke moties en een appèl..”

“Hoewel we empathie hebben voor de aanklager, geloven we niet dat het bewijs de claim ondersteunt dat het middel ‘Actos’ de veroorzaker is van blaaskanker.” liet woordvoerder Candace Johnson van Eli Lilly weten aan persbureau Bloomberg.

De zaak draaide primair om de aantijgingen dat Takeda-leidinggevenden wísten dat er een mogelijk kankerrisico verbonden is, aan het gebruik van ‘Actos’. En dat ze niet alleen verzuimd hebben om op normale wijze de medicijn-autoriteiten hierover te informeren, maar hen ook misleid zou hebben, teneinde verkoop van het middel mogelijk te blijven maken.. Toen de verkoop van het middel op zijn hoogtepunt was, in 2011, bleek dat ‘Actos’ bijdroeg in maar liefst 25% van de winst van de Japanse Big Pharma-reus.

Volgens persbureau Bloomberg, had advocaat Lanier aangevoerd dat de topmensen van Takeda opzettelijk belangrijke documenten vernietigd zouden hebben van 46 medewerkers, inclusief sommige topmensen, die in relatie stonden tot het ontwikkelen, de marketing en verkoop van het middel ‘Actos’.. En aangezien de betreffende documenten óf verloren waren, óf vernietigd, verklaarde US Districts-rechter Rebecca Doherty de juryleden, dat zij ervan uit mochten gaan, dat dit nieuws de gedachte mocht versterken, dat het bedrijf de bijwerkingen van het betreffende medicijn trachtte te verbergen..!

Takeda was nalatig in het vermelden van het kankerrisico op het label van het medicijn ‘Actos’, tot ver in 2011. Maar liefst 7 jaar (!) nádat was gebleken, dat er een sterk verband tussen het medicijn was aangetoond en blaaskankergevallen bij gebruikers van ‘Actos’.  ‘Het verzuim van de leiderschap van Takeda, van wie de betreffende files verdwenen zijn, gedelete en/of vernietigd, is op zichzelf al uiterst verontrustend’, zo schreef rechter Doherty al in Januari.

Of het vonnis van US$ 9 miljard overend kan blijven, is nog maar de vraag. Voorheen heeft het Supreme Court in de VS, zeg maar de Amerikaanse Hoger Raad, al gevonnist, dat schadeclaims -bedoelt ook om bedrijven ervan te weerhouden om zich op gelijke wijze te gedragen in andere gevallen- eigenlijk meer in lijn zouden moeten zijn met compensatie van schadegevallen. In 2008 werd bijvoorbeeld het eerder genoemde EXXON-vonnis van US$ 5 miljard, verlaagd tot US$ 500 miljoen…!

Volgens advocaat Lanier, zou in dit geval zo maar eens hetzelfde kunnen gebeuren met de boete die Takeda kreeg opgelegd. “Niemand is er nog opuit gegaan om van de schadevergoeding een nieuw huis te kopen”, aldus Lanier. “Dit is namelijk een conservatieve rechter in een conservatieve rechtbank, en zij is nogal van de harde aanpak. We zitten niet gevangen in een grote illusie”

Vorig jaar heeft Takeda ook al een schadebedrag op haar conto gekregen van US$ 6,5 miljoen, wat werd nietig verklaard door een rechter die vond dat NIET adequaat bewezen was dat het middel ‘Actos’ kanker zou veroorzaken. Zowel Frankrijk als Duitsland hebben het medicijn inmiddels in de ban gedaan,  maar het middel is in andere landen nog steeds ‘vrolijk verkrijgbaar’.. De redenering daarbij is in enkele gevallen, dat de voordelen van het medicijn de risico’s voor sommige patiënten zouden overstijgen..

Maar volgens Neil Overholtz, een beroemd advocaat in Florida, is vooral de verklaring van de jury een positieve stap in de goede richting in het huidige ‘farmaceutische landschap’… “Dit vonnis is een heel duidelijke boodschap dat farmaceutische bedrijven de gezondheid en de veiligheid van het Amerikaanse volk, hoger moeten waarderen, dan het behalen van winst. Anders zijn jury’s niet bang, maar vastbesloten om grote concerns aansprakelijk te houden voor hun daden”..