Sarah Morton over dit artikel: “Over de gevaren van emoties opkroppen (Al dan niet met hulpmiddelen) en hoe we kinderen kunnen bevrijden van opgekropte stress. Met geduld, een liefdevolle omgeving en ruimte om zich te uiten. Graag zie en hoor ik baby’s en peuters kletsen, zingen, lachen van plezier en de wereld begroeten. Ook verdriet en boosheid uiten is gezond.
Kinderen die een stem hebben, zijn in mijn beleving relaxter, bijdehanter en hebben een betere woordenschat dan kinderen die stil gehouden worden. Ze kunnen duidelijk maken wat ze willen en hoeven geen emoties op te kroppen. Zij hebben meer contact met de omgeving en leren daardoor ook meer. Ze doen meer positieve ervaringen op. Kinderen zonder fopspeen blijken veel opener dan kinderen die dag in, dag uit zo’n ding in hun mond hebben. Zij communiceren meer en leren daardoor meer van anderen. Ook kunnen zij hun behoeften beter kenbaar maken..”
* * *
x
Hoe onschuldig is een fopspeen?
x
2013 © Sarah Morton
x
Graag zie en hoor ik baby’s en peuters kletsen, zingen, lachen van plezier en de wereld begroeten. Ook verdriet en boosheid uiten is gezond.
Kinderen die een stem hebben, zijn in mijn beleving relaxter, bijdehanter en hebben een betere woordenschat dan kinderen die stil gehouden worden. Ze kunnen duidelijk maken wat ze willen en hoeven geen emoties op te kroppen. Zij hebben meer contact met de omgeving en leren daardoor ook meer. Ze doen meer positieve ervaringen op.
Zelf ben ik zonder fopspeen opgegroeid, waar ik heel blij mee ben. Ik moet er niet aan denken dat iemand mijn stem dempt, zodra ik van me wil laten horen. Ik begon pas te praten toen ik twee jaar was. Hoewel ik een rustig en dromerig kind was, deelde ik wat er in mij omging en zong en sprak ik vrijuit. Ik kon mensen aan het lachen maken en zij mij. Ik was bezig de ‘wereld’ te verkennen en betrok mensen daarbij door dingen te benoemen.
Jonge baby’s (tot drie maanden) hebben een sterke zuigreflex en sabbelen niet zelden op hun duim of vingers, terwijl de honger al gestild is. Borstgevoede baby’s kennen dit probleem nauwelijks, omdat ze meer hun best moeten doen om de melk eruit te krijgen, dan flesgevoede baby’s. Ook trainen ze hun tong, lippen en wangen, waar ze later profijt van hebben. Woorden leren ze makkelijker uitspreken. Een voeding aan de borst duurt algauw een kwartier tot een half uur, terwijl een fles vaak al naar een paar minuten leeg is. (Het ligt er wel aan wat voor fles en speen.Als een kind steeds een klein beetje uit de borst drinkt, duurt het korter achter elkaar)
Duimen…
Duimen zou een reden zijn om een fopspeen te geven, want dat laatste is makkelijker af te leren. Een kletsargument. Ik zie weinig kinderen de hele dag met hun duim of vingers in hun mond. Waarom dragen kinderen wél dag in, dag uit een fopspeen, en niet gewoon een half uurtje of alleen als ze gaan slapen? Een duim is ook moeilijk op te dringen. Kinderen duimen naar behoefte. Ook foetussen doen dit al. Ze kunnen zich even terug trekken of willen zichzelf kalmeren. De kans op scheve tanden is groter met een fopspeen dan met hun eigen duim.
Waarom zitten peuters en zelfs kleuters met een speen in hun mond? Zo kunnen ze zich niet verstaanbaar maken. Ja, ze kunnen het ding uit hun mond halen, maar als ze iedere keer dat ze huilen of roepen het zoethoudertje* krijgen, vatten ze dat op als: “Houd je stil.” Baby’s die dag in, dag uit iets in hun mond hebben, brabbelen minder. Er is minder interactie tussen kind en volwassene. Ook de woordenschat heeft eronder te lijden. Het kind keert in zichzelf en doet niet echt mee. Het maakt een ‘autistische’ indruk. Jonge kinderen (tot drie jaar) steken van alles in hun mond. Zo onderzoeken ze hun omgeving. Een fopspeen belemmert hun verkenningsdrang, zeker als iemand het ding meteen weer aanreikt, zodra het kind het laat vallen. Het schaadt de geestelijke ontwikkeling van een kind.
Kinderen ontwikkelen controlepatronen om hun gevoelens te onderdrukken, als hun aandacht steeds afgeleid wordt van waar het om gaat. Een koekje bij een geschaafde knie, in plaats van het kind te laten uithuilen en liefdevol op te vangen. Een fopspeen als het eigenlijk honger heeft of aandacht en nabijheid nodig heeft. De basis voor emotie-eten en verslavingen als roken. Ergens op zuigen helpt iemand om spanningen de baas te blijven.
Een ‘veilig gevoel’..?
Ook zou een speen kinderen een veilig gevoel geven. Maar een stil kind is niet per se een ontspannen kind. Vaak zit het kind gewoon op slot en zie ik angst, onzekerheid en frustratie in het gezicht. Deze kinderen jengelen meer, omdat ze niet goed hun behoeften kenbaar kunnen maken. Ook een teddybeer kan een kind geruststellen; het is een soort vriendje. Vaak durft een kind in zijn eigen bed te slapen, zolang hij zijn knuffel heeft. Het ondersteunt de stappen naar zelfredzaamheid. Een knuffelbeest kan uiteraard geen liefdevolle ouder vervangen.
Huilen is een manier om zich te bevrijden van pijn. Wanneer het liefdevol beantwoord wordt, zal het kind sneller herstellen van een valpartij, tegenslag of verlies. Kinderen die geen verdriet, angst, woede of teleurstelling mogen uiten, blijven er langer in hangen. Ze zijn gespannen, bedrukt, droevig of boos. Er is een duidelijk verband tussen emoties onderdrukken en ziekten. Door de voortdurende en onopgeloste spanning, raakt het lichaam uitgeput en is vatbaarder voor infecties, hart- en vaatziekten en zelfs kanker. Het innerlijke alarm blijft afgaan…!
Ook kunnen kinderen depressief worden of heftige stemmingswisselingen krijgen. Hun lichaam staat onder druk en komt niet toe aan herstel. Emoties en ervaringen slaan naar binnen en worden niet gedeeld en opgelost. Soms zie ik de ouders met het ene kind een leuk contact hebben. Ze gaan in op wat hij vertelt, ze lachen samen en kunnen elkaar aankijken. Als het jongste kind contact probeert te maken, door te kraaien, roepen of huilen, krijgt het alleen een speen in zijn mond gestopt en verder geen aandacht.
Onlangs zag ik twee leidsters met wandelwagens waar wel zes kinderen in pasten. De kinderen keken angstig. De twee meiden waren in gesprek, zonder naar de kinderen om te kijken. Misschien was het van de kinderopvang of waren het uit huis geplaatste kinderen, dat weet ik niet. Een baby van 6-8 maanden begon erbarmelijk te huilen. De vrouw duwde met kracht (wat voor een kind geweld is) een neptepel in zijn mond. Het kind kreeg het zwijgen opgelegd, in plaats van troost. Mijn hart huilt bij zulke gevoelloosheid.
Gezien en gehoord worden…
Ik zei nog: “Kinderen missen verbondenheid in hun leven. Ze willen gezien en gehoord worden.” De jonge vrouw glimlachte slechts arrogant en knikte. Wie heeft verzonnen dat een stuk siliconen of rubber (met een plastic kap om inslikken te voorkomen), liefdevolle nabijheid kan vervangen? Waarom zou je trouwens dit dierbare gezichtje willen afdekken? Het ziet er niet uit, alsof er een pleister voor zit. Of weet ik gewoon niet waarover ik praat?
Foppen betekent feitelijk ‘in de maling nemen.’ Als kinderen ergens op sabbelen, hebben ze misschien wel honger. Een namaaktepel kan hongergevoelens onderdrukken en wordt ook vaak gebruikt om de tijd tussen twee voedingen te overbruggen. Als de baby minder vaak aangelegd wordt of zelfs nog niet goed heeft leren drinken, komt de borstvoeding ook in het gedrang. De melkproductie is namelijk een kwestie van vraag en aanbod. Hoe vaker het kind mag drinken, hoe eerder er weer melk aangemaakt wordt.
Veel lactatiekundigen hebben dan ook bedenkingen bij het gebruik van de speen. Baby’s die steeds ‘gefopt’ worden, vragen minder vaak om een voeding en blijken ook minder lang borstvoeding te krijgen. Moedermelk blijft de beste voeding, het is perfect afgestemd op de behoeften van het kind. Het beschermt het kind tegen ziektekiemen en ondersteunt het immuunsysteem. Het ondersteunt de band tussen moeder en kind, door het huid-op-huidcontact. Het kan echt een rustmoment zijn. Er is aandacht voor elkaar, een moeder kan het kind niet in een wipstoeltje laten zitten. Binnen natuurvolkeren hebben baby’s vaker de borst tot hun beschikking. In veel gevallen kunnen ze naar behoefte drinken. Daar krijgen kinderen ook twee jaar of langer borstvoeding.
Een fopspeen zou de kans op wiegendood verkleinen..
Misschien omdat het kind door de neus ademhaalt of omdat het rustiger in slaap valt (niet zichzelf in slaap huilt). Deze wonderbaarlijke eigenschap is echter nooit bewezen. Van moedermelk is wel bewezen dat het beschermt tegen wiegendood en een fopspeen brengt de borstvoeding juist in gevaar. Ook ouders worden gefopt. Een speen lijkt een onmisbaar hulpmiddel, waar het in werkelijkheid een repressiemiddel blijkt te zijn. Kinderen raken snel gewend aan hun speen en ‘kunnen’ dan niet meer zonder. Raken ze het kwijt, gaan ze huilen en willen ze niet slapen voordat de ouder het ding terug gevonden heeft.
Sommige kinderen (ook kleuters) willen hun speen ook overdag niet meer afstaan. Het is een verslaving, die een gepaste behandeling verdient. Hoe kan een kind het beste afkicken? In plaats van de namaaktepel te geven om honger of verdriet te stillen, het kind liefde, voeding en aandacht geven. Kinderen laten weten dat ze hun gevoelens mogen uiten, echt luisteren en hun ervaringen en uitingen serieus nemen. Liefdevolle armen doen meer wonderen dan een lapmiddel. Een verslaving afwennen kan ‘cold turkey’ of stapje voor stapje.
Het onding weggooien of het alleen nog op bepaalde momenten geven en het steeds verder afbouwen. Het kind uitleggen waarom het geen speen nodig heeft. De ouders kunnen begrip tonen als het kind om z’n speen vraagt, maar erop vertrouwen dat zij op de goede weg zijn en het kind beter af is zonder. Welke tactiek het beste is, ligt ook aan de situatie en aan het kind. Een baby wil niets liever dan warmte, affectie en nabijheid. Moeders huid voelen en haar hartslag en stem horen. Warme melk uit háár borst. De kleine voelt zich nog één met de moeder.
Later willen kinderen deelnemen aan het sociale leven. Zij willen samen kletsen, lachen en zingen. Ook tranen van een kind maken iets duidelijk. Wat kinderen ons te vertellen hebben, kan heel leerzaam zijn. Zij zijn puur en eerlijk en houden ons ook een spiegel voor. Zij reageren op onze gevoelens, houding en leefwijze. Die imiteren ze of ze laten juist zien hoe het anders kan. Een eigenwijs kind met een sterke wil, laat ons zien dat we ook meer ons eigen gang mogen gaan en voor onszelf op mogen komen. Als we in die spiegel willen kijken.
*(vroeger letterlijk, want soms werd het gedoopt in suikerwater, honing of sterke drank)
Sarah Morton, november 2013
Links:
mens-en-gezondheid.infonu.nl/pas-op-met-de-fopspeen
natuurlijkouderschap.org/wennen-babys-van-nog-geen-jaar-zich-zelf-af-van-de-borst/
kennislink.nl/publicaties/speen-en-duim-slecht-voor-spraakontwikkeling
borstvoeding.com/columns/gefopt
fopspenen-zoethoudertjes-en-substituten
BorstvoedingsfolderKlein2013.pdf
borstvoeding.com/kindjeaandeborst/kraamtijd/tepelspeenverwarring
borstvoeding.com/columns/caged
Een fopspeen is op zich onschuldig, het is een voorwerp. Raar woord trouwens, een voorwerp, iets gooien voor je het gaat gooien? dan heb je het toch al gegooid, geworpen? Paradigma in woord. Een object is waarschijnlijk een betere woordkeuze, iets objectiever, edoch de strekking van de ezel blijft gelijk.Goede tijden slechte tijden is ook een fopspeen, miljoenen volwassenen lurken aan de buis om hun dagelijkse portie drama binnen te zuigen, terwijl ze geen tijd hebben om zich te verdiepen in werkelijk geestesvoedsel. In vroeger tijden werd de fopspeen gevuld met klaprooszaadjes en aan een huilbaby gegeven zodat het zo high als een papegaai in slaap viel, de bijnaam van de klaproos is dan ook Slaapbol, de voorloper van de heroinespuit. Kan die klaproos nix an doen, ook die fopspeen niet, beiden zijn onschuldig.
belangrijke toelichting http://www.youtube.com/watch?v=vkN8uft_PQo
Hoe is het om met 10 Cozzy’s een dagje naar Artis te gaan? Heb ik geen drugs voor nodig om dat te willen ervaren…
Een daggie rolstoel douwen? Geen probleem joh 😉 Effe Bokito stangen, over de zebra’s lopen, de papegaaien napraten, krokodilletranen laten en een olifantenhuid scoren, lijkt me beregezellig.
Ik meld me gelijk aan als doordouwer….
Kreupele Odette in de aanhanger, de kneusjes van WTK gaan naar Artis, hebben de aapjes ook een keer lol 😆
Mocht ze al weer beter ter been zijn dan maak ik een mooie wandelstok van kreupelhout. Tenzij ze niet van het woord “kreupel” houdt, dan houd alles op, als een oponthoud.
Houter de moed maar in..
Een kind(je) met een fopspeen doet me steevast pijn aan mijn ogen. Ze zwijmelen meteen met hun energie naar binnen toe, dit terwijl het volgens mij just de bedoeling is dat zij zich verbinden met mensen en dingen om zich heen. Dus, stil zijn ze wel. Je kunt bovendien toch geen kik laten met je mond vol.
Weg met die dingen en misschien wel om ze in slaap te helpen vallen?
Voorstel: Loop zelf eens met een fopspeen rond en voel…..
Ik denk dat je ziet dat een kind helemaal ‘suf-gezogen’ is op dat ding. Een soort radeloosheid.. Zo van: “Hoe kan het dat ik me suf-zuig en niets te drinken voel”
Beste Guido,
Mooi artikel, maar ik wil er graag een kanttekening bij plaatsen.
Onze kleinzoon is nu 8 maanden oud en krijgt nog steeds borstvoeding. Hij is héél erg gulzig en is dus snel klaar met het drinken. Hij was met een half jaar gegroeid van ruim 3 kg. naar bijna 10 kg.! Je kan niet zeggen dat hij te weinig kreeg…….
Ook een liefdevolle aandacht beslist geen gebrek. Toch heeft hij bij het inslapen zo af en toe behoefte aan een fopspeen. Praten en zingen kan Janick nog niet, maar lachen wel en dat doet hij ruimschoots. Al met al een hele gezonde baby die opgroeit met veel liefdevolle mensen om hem heen, maar waarbij de fopspeen af en toe erg welkom is om hem rustig in slaap te laten komen. Dit naast, nog steeds, borstvoeding. Zeer waarschijnlijk zal Janick over enige tijd geen fopspeen krijgen aangeboden, maar bij jonge baby’s kan het wel heilzaam werken
Ik schrijf dit omdat er vast jonge moeders zijn die door het volledig afwijzen van de fopspeen
nog onzekerder worden dan ze vaak al zijn. Het is niet altijd of-of; soms ook een beetje en-en.
Met vriendelijke groen, Betty Baurdoux
De speen als vervanger van ‘de duim’.. Of het ‘lutten’ zoals het zo mooi in Brabant heet. En idd én/én dus.. Ook al is het dan een beetje.
Ik had vroeger een flanel lakentje waar ik heerlijk op kon koi koi’en. Duimen en fopspenen heb ik nooit gekend. De rest zuig ik ook maar uit mijn duim als kinderlize ouder.
Grappig Paul, jij je flanellen lakentje en ik had de afgedankte satijnen sjaaltjes\hoofddoekjes van mijn moeder, toen dat nog mode was. Heel vertrouwd gevoel voor een klein kind.
Erh eigenlijk nog steeds, alleen geen koko flanel meer. Mijn vrouw jan weer niet tegen dat soort stofjes en kabouterbaarden. Hatsetjie….
Hallo Betty,
Mijn zoon kreeg 14,5 maanden borstvoeding, zolang tot hij zelf niet meer wilde. Hij draaide toen gewoon zijn hoofdje weg.
Hij is een baby geweest wat geen speentje of ander zoethoudertje had.
Wat er wel anders was, is, dat ik hem heb gedragen…dus volledig tot hij kon kruipen en dan altijd beschikbaar was voor zijn behoefte aan lichaamscontact en eten.
Baby’s hebben een enorme zuigbehoefte, daar ‘kicken’ ze op. Mama zou eigenlijk altijd ter beschikking moeten staan, en dat kan alleen als je je baby bij je draagt. Het zijn de kleine seintjes die ze geven waar jij als moeder instinctief weet, wat hij/zij wil…meestal eten dan 🙂
Het speentje is alleen een ‘zielige’ vervanger voor een ‘onbevredigde’ behoefte. Ik geef hier Sarah gelijk in.
Lees het boek ‘op zoek naar het verloren geluk’ Jeane Liedloff of in het Engels ’the continuum concept’.
Bij mij is het 20 jaar geleden toen ik het boek las, een mijn baby is ondertussen 16 en 1,86 m. Alle goeds toegewenst.
Beste Betty,
dank voor je mooie reactie.
Ik geef in het artikel ook aan: ‘Waarom dragen kinderen wél dag in, dag uit een fopspeen, en niet gewoon een half uurtje of alleen als ze gaan slapen?’
Soms kan een fopspeen wel behulpzaam zijn. Dit artikel gaat vooral over kinderen die er de hele dag mee in hun mond lopen, zitten of liggen. Of het krijgen, zodra ze een kik geven.
Vaak hebben ze geen behoefte aan een speen, maar willen ze even contact maken, zit er een boertje dwars of is er iets anders.
Met beleid en met mate een speen geven, kan denk ik geen kwaad. Het gaat ook erom hoe de ouders ermee om gaan.
Liefdevolle aandacht, interactie en gezonde voeding zijn denk ik het belangrijkste.
Graag wil ik ook dit openhartige verhaal van een moeder delen.
http://www.dus-sarah-morton.info/2013/12/gefopt-door-de-fopspeen/
Groetjes,
Sarah
Monika,
dank voor je waardevolle bijdrage.
‘Op zoek naar het verloren geluk’ heb ik ook. Het beschrijft als een roman hoe een baby zich voelt tegen de moeder aan, waar hij thuishoort.
En ook hoe een baby zich voelt die wordt weggelegd.
Je hebt zo te lezen een goede band met je zoon.
Mooi dat je je natuur en moederinstinct hebt gevolgd.
Heb je een keer een stukje geschreven voor mijn boek: Wat je niet verteld is…?
Ik herken je verhaal namelijk.
Laat even wat weten.
Je kunt me hier ook bereiken: redactie@dus-sarah-morton.info
Groetjes,
Sarah
Ja Sarah, weer paar jaartjes geleden… 🙂
Hoi Monika,
mail me anders. Ik had je toegezegd een boek te sturen, als dank voor bijdrage, maar ik kon je e-mailadres niet meer vinden. Ik ben blij dat we weer contact hebben.
Groetjes,
Sarah
Dit hele artikeltje is net zo’n zoethouderje als het speentje waar over het gaat, stukje onverstand!
Daarom maar weer aan de duim-drop…. 😉
Wat ik ook begrepen heb als baby’s nog heel jong zijn en ze huilen dan trappelen ze vaak met hun beentjes en zwaaien met hun armpjes. Dit is de manier voor ze om beweging te krijgen wat goed is voor allerlei processen in het lichaam.
Klopt Janee, ze moeten hun energie kwijt en dat kan ook zonder huilen als je je baby bij je hebt. Het raakt energie kwijt via de dragende, die zich wel beweegt. Veel baby’s liggen alleen maar (bedje, maxicosi, wandelwagen) en kunnen daardoor zo goed als geen energie kwijt. Die baby’s zijn vaak heel moeilijk vast te pakken omdat ze strak staan van de energie. Daarom spartelen ze. Een gedragen baby is heel relaxed, soepel en vol vertrouwen.
Mooi artikel @Sarah.
Liefde, warmte, welgemeende aandacht, borstvoeding en gezonde voeding, veel dragen en laten bewegen, een relaxte vibe…
Super belangrijk voor een baby. Oefenen in communiceren van behoeften is ook nodig. Die van ons heeft ook wel een fopspeen, maar ze heeft die niet veel in 🙂
Nog zo’n fopperd en genoeg mensen die denken dat het nog mogelijk i ook…
http://www.speld.nl/2010/06/23/eerste-succesvolle-auratransplantatie-uitgevoerd/
Wat een onzin. Een beetje moeder begrijpt echt wel dat het voordurend dragen van een speen slecht is voor de ontwikkeling van de mond, taal en spraak.
Daarnaast komt het voor dat baby’s (tijdens de borstvoedingsperiode) behoefte, idd ik zeg behoefte! hebben aan een speen, dat het bijna mishandeling is om geen speen aan te bieden. kinderen die daaraan blijven hangen, ondervinden wel degelijk troost in een speen.
Als pedagogisch hulpverlener heb ik zoveel ouders gezien, waarvan hun kinderen een speen in mocht! 99% van de ouders neemt daarin zijn/haar verantwoording.
Dit artikel is gebaseerd op onkunde van waarschijnlijk iemand die in 1900 is blijven hangen.
Mijn zoon krijgt in ieder geval nog elke avond zijn speentje en is gelukkig!
Beste Amy,
onzin? Mishandeling om geen speen te geven. Waar baseer je dat op?
Een kind dat een speen ‘nodig’ heeft voor troost? Dat is de omgekeerde wereld.
Het is geen schande om af en toe een speen aan te bieden, maar een kind zoekt affectie, nabijheid.
Een kind dat weinig menselijk contact ervaart, kan inderdaad een vervanging daarvoor zoeken.
Een stil kind is niet per se een gelukkig kind.
Ik kan je aanraden om ‘Op zoek naar het verloren geluk’ van Jean Liedloff te lezen.
Zij leefde jarenlang binnen een indianenstam.
De moeders hielden hun kindjes bij zich, totdat ze zelf op onderzoek wilden.
De kinderen voelden zich veilig en hoefden weinig te huilen. Zij waren heel relaxed in vergelijking met veel westerse baby’s.
Alle goeds toegewenst.
Sarah
Een speen, een duim, een knuffel of een (duim)doekje of dekentje zijn allemaal vervangende spullen voor wat een kind echt nodig heeft: aandacht en liefde.
Een beetje moeder klooit juist maar wat aan, is zich echt niet altijd bewust van dingen. Zo vind ik het ook vreselijk dat moeders hun kinderen lopen te commanderen: ‘lopen, lopen, lopen!’ Of kinderen die voor de tv gestald worden, zodat ze zoet zijn.