Zweden: geen hysterie, lockdown of maskers. En..??

X
X

Zweden: geen hysterie, lockdown of maskers.

En toen..??

x
2020 © Domnique Sandbrook HIER | deze versie/vertaling:
2020 © WantToKnow.nl/be

x

Het lijkt de normaalste zaak van de wereld: Zweden is niet in de verlammende ‘corona-coma’ geraakt en leeft in de heerlijke normaliteit, die wij wellicht al vergeten zijn.. Maar is dit hét bewijs dat wij het in andere landen allemaal vreselijk mis hebben? En dat de ‘gezonde corona-maatregelen’ volledige hysterie zijn..? Een paar dagen geleden maakte ik een wandeling naar een winkelstraat; een glorieuze ochtend en de parken en cafés zaten vol met gezinnen die van de zon genoten. Misschien waren de winkels iets stiller dan een jaar geleden, dat kan, maar ze waren wel druk genoeg. De restaurants waren zich aan het voorbereiden op de lunch; de stemming was ontspannen en vrolijk. En niemand – ja, niemand – droeg een mondmasker.

Dat is natuurlijk een inkoppertje, want ik was dus niet in Groot-Brittannië, maar in Zweden, een natie die in Europa alleen staat in het weigeren van de rigoureuze lockdown. Pas toen ik in de rij stond, om voor mijn zoon een ijsje te kopen, werd ik écht getroffen door het contrast met de situatie thuis. Zoals de meeste mensen had ik ook nooit gedacht dat de lockdown zo lang zou duren, of dat de gevolgen zo rampzalig zouden zijn. Een paar weken nadat Boris Johnson de draconische beperkingen op levens en levensonderhoud had aangekondigd, schreef ik, dat de angst voor een tweede Grote Depressie was overgewaaid, en dat Groot-Brittannië met de juiste geest snel terug zou stuiteren.

Maar naarmate de maanden verstreken en we in inertie zonken, verdampte mijn optimisme.. Recente cijfers suggereren dat onze Britse economie in de eerste drie maanden van de lockdown met maar liefst 20% is gekrompen, een veel ergere daling dan in andere industrielanden zoals de VS en Duitsland. De meeste deskundigen geloven zelfs, dat het ergste nog moet komen, met de voorspelling van de Bank of Engeland dat de werkloosheid tegen het einde van het jaar 2,5 miljoen zal bedragen. En zelfs dat is misschien te optimistisch!

Waar is Boris Johnson eigenlijk..??
Toch blijven ondanks deze bittere voorspellingen en de noodzaak om de natie op gang te brengen, delen van Groot-Brittannië in de greep van een bijna-dood-verlamming. Ondanks het goede nieuws over de dramatische daling van het aantal sterfgevallen en ziekenhuisopnames blijven stadscentra verlaten, de forensentreinen leeg en werken de kantoren die open zijn, een heel magere bezetting. Als gevolg daarvan hebben talloze winkels, pubs, restaurants en cafés niet de moeite genomen om te heropenen – en zullen dat misschien ook nooit meer doen..?

Wat Boris Johnson betreft, hij leek spoorloos te zijn verdwenen – in ieder geval totdat hij onlangs in een afgelegen Schotse locatie werd opgespoord..! De regering lijkt niet in staat de leiding te nemen en de publieke opinie wordt gekenmerkt door ruzie en bittere negativiteit. Er is weinig teken van de optimisme, een survival-spirit, die we hard nodig hebben om het Engelse nationale gedachtegoed te doen herleven.

Het was dus met een gevoel van opluchting, dat ik twee weken geleden, in het vliegtuig naar de Zweedse hoofdstad Stockholm stapte. Want in Zweden hielden de leiders overal winkels en kantoren open, drongen erop aan dat kinderen naar school gingen en nog steeds hun burgers niet ‘opdroegen’ dat ze een mond masker moesten dragen. Toch kan ik niet ontkennen dat ik een beetje bang was. Als fervente bewonderaars van alles wat Scandinavisch is, hadden we onze familievakantie geregeld, toen het coronavirus slechts een glinstering in het oog van een Chinese vleermuis leek te zijn. Af en toe vroeg ik me wel af, of het misschien tóch verstandig was de vakantie af te zeggen.

Maar mijn vrouw, een veel moediger persoon dan ik, wilde er niet van horen. En los van de aantrekkingskracht van kaneelbroodjes, ongerepte bossen en glinsterende Baltische wateren, was ik benieuwd hoe het met de Zweden ging.. Hun land is al maandenlang de grote ‘Corona-uitschieter’, die evenveel bewondering oogst, als afschuw inboezemt. In sommige verslagen werd beweerd dat het gewone leven onveranderd was.

Anderen, vooral in linkse kringen, vielen Zweden aan als een dystopisch rampgebied, zódanig dat het leek alsof de straten bezaaid waren met onbegraven lichamen. De auteur van de coronavirus-strategie van het land, een milde staatsepidemioloog genaamd Anders Tegnell, is inmiddels één van de meest controversiële mannen in Europa geworden. Vanaf het begin stond hij erop, dat verplichte lockdown een verspilling van tijd was.

‘Zweden had al lang een plan voor een pandemie’, zei de heer Tegnell, en zou zich daaraan houden. Mensen moeten wel verstandig zijn, hun handen wassen, het openbaar vervoer mijden en een veilige afstand bewaren, maar dat was het dan ook. Het sluiten van scholen was ‘zinloos’ en ook de grenzen sluiten was ‘belachelijk’, aldus Anders Tegnell. Mondmaskers dragen, is een kwestie van tijdverspilling. En winkels en restaurants moesten gewoon openblijven. En toen interviewers vroegen waarom Zweden Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië niet volgde bij het sluiten, had de heer Anders Tegnell een robuust antwoord.

Andere landen, zei hij, waren ‘in paniek‘ geraakt. Maar paniek zaaien was niet de Zweedse manier. Zelfs toen het virus zich verspreidde, het aantal sterfgevallen steeg en ziekenhuizen in Italië en Spanje werden overspoeld, bleef Zweden aan zijn geweren hangen. Geen lockdown. De resultaten waren niet perfect, want net als wij, slaagden de Zweden er niet in om hun verzorgingshuizen te beschermen.

Tegen de tijd dat ik in Stockholm landde, lag het Zweedse corona-sterftecijfer op 57 per 100.000 mensen, veel erger dan dat in de Scandinavische buurlanden. Maar eerlijk gezegd is Zweden in delen dichter bevolkt, dan het grootste deel van Noorwegen, Denemarken en Finland, met vooral de drie grote steden Stockholm, Göteborg en Malmö. En het sterftecijfer van Zweden is nog steeds lager dan dat van België (87 per 100.000 mensen), Spanje (62), Groot-Brittannië (62) en Italië (58) – die allemaal -stuk voor stuk- in de Corona-gevangenis zijn beland…

Niemand schrok, toen ons boodschappenkarretje, binnen vijf meter afstand kwam..! Evenmin kromp men ineen, als een andere shopper in het gangpad verscheen, zoals dat tegenwoordig in supermarkten gebruikelijk is.

Wat heb ik er dan in mijn hoofd van gemaakt..?
Nou, dat is makkelijk; na de negativiteit, de paranoia, het gekreun en gekibbel van Groot-Brittannië was Zweden ineens het paradijs. Het contrast viel me vrijwel direct op bij de eerste de beste supermarkt. Meestal laten de torenhoge Scandinavische prijzen me huiveren van angst, maar deze keer merkte ik ze nauwelijks op; ik was té druk met het genieten van het gebrek aan wachtrijen buiten de winkel, de afwezigheid van maskers en de over het algemeen ontspannen sfeer. Niemand schrok zich af toen onze trolley binnen vijf meter afstand van hen kwam. Evenmin kromp men ineen van schrik, wanneer een andere shopper in het gangpad verscheen, zoals dat tegenwoordig in de Britse supermarkten gebruikelijk is.

Dat zette de toon voor de twee weken erná. Voor de Zweden is het zomerleven gewoon doorgegaan. Misschien geven mensen buitenlanders iets meer afstand dan ze normaal zouden doen – maar dat gebeurt zó verstandig, zó discreet, dat je het nauwelijks opmerkt. Toen we gingen kajakken in de prachtige Stockholmse archipel, vertelde de gids ons, dat hij in het weekend volgeboekt was, ook al was het aantal buitenlandse toeristen gekelderd. En ook toen we het prachtige Baltische eiland Gotland bezochten, een soort Scandinavische versie van Cornwall, was het vakantieseizoen daar in volle gang.

Restaurants druk bezet, zodat we vaak een reservering nodig hadden, om binnen te komen. Ja, we kregen bij aankomst een handdesinfecteermiddel aangeboden, maar er was geen heel verhaal, een liedje, noch een dansje over.. Aangezien de meeste Zweden uitstekend Engels spreken, vroegen we de mensen vaak wat ze van dit alles maakten. En de antwoorden waren altijd hetzelfde. Ja, ze vonden het jammer dat het virus in hun verzorgingshuis was gekomen. Maar zonder uitzondering waren de Zweden blij dat ze ontsnapt waren aan de lockdown.

Hoe zit het dan met de keiharde cijfers in Zweden..?
Tegen die tijd dat thuis in Engeland de Corona-A-level rotzooi zich begon te ontvouwen, voelde ik me steeds ellendiger in het vooruitzicht om terug te moeten keren. Maar misschien was de Zweedse ervaring wel te mooi geweest om waar te zijn? Daarvoor heb ik de laatste cijfers bekeken om erachter te komen. Op 3 augustus, de dag dat we in Stockholm aankwamen, zou slechts één Zweed aan Covid-19 zijn overleden. De volgende dag was het dodental drie. De volgende dag 13 en de dag erna nog maar 6.

Volgens Sebastian Rushworth, een in Amerika geboren arts op een A&E-afdeling in Stockholm, zag hij in één maand, geen énkele Covid-19 patiënt: “In principe”, zo schreeft hij, “Is Covid in de praktische zin ‘over en uit’ in Zweden.” Dus had -heel simpel geconcludeerd- Groot-Brittannië dan het Zweedse voorbeeld moeten volgen? Een voor de hand liggend tegenargument, is dat Groot-Brittannië nog dichter bevolkt is, met bijna 70 miljoen mensen, in vergelijking tot de tien miljoen inwoners van Zweden.

Misschien hadden we altijd een soort lockdown nodig, even als een ‘pas op de plaats’..?
Al was het dus maar tijdelijk. Maar in alle andere opzichten, vind ik echter dat de vergelijking met Zweden, ons in een bijna gênant daglicht stelt..! In de eerste drie maanden is de Zweedse economie met ongeveer 9% gekrompen – minder dan de helft van de Britse economie. Onze kinderen bleven thuis; de Zweedse kinderen gingen naar school. Onze bedrijven gingen dicht; die van hen bleven gewoon open. Ons sociale en culturele leven kwam bijna tot volledige stilstand, terwijl dat van de Zweden gewoon doorging, wel met enkele verstandige beperkingen.

Aan de top kon het verschil nauwelijks groter zijn. De Zweedse wetenschappers stelden een plan op, en hun regering volgde deze rustig op. Zelfs toen de internationale kritiek op zijn tactiek toenam, bleef de heer Tegnell kalm. Steeds weer herhaalde hij dat het geen zin had om in paniek te raken, dat het geen zin had om menigtevrees te plegen en dat het geen zin had om economische zelfmoord te plegen..! Dat in tegenstelling tot de Britse politici, die als dronkaards rond spartelen bij sluitingstijd, die op het beleid gaan flippen en voortdurend worden meegesleept in steeds strengere maatregelen om de publieke hysterie te sussen.

Maar misschien is het té gemakkelijk, Boris Johnson & Co de schuld te geven; zij zijn immers slechts een afspiegeling van de maatschappij die ze dienen. De aanpak van de heer Tegnell heeft gewerkt, doordat de Zweden een serieuze, verstandige, gezagsgetrouwe partij zijn, die gelooft in individuele verantwoordelijkheid en te vertrouwen is in hun gedrag. Zelfvertrouwen en het besef dat we het zélf moeten doen. Ook hier weer in contrast met de bkende taferelen die we kennen.

Eerst de paniekzaaierij rondom WC-rollen, dan de punch-ups in supermarkten en parkeergarages, de absurde drukte op de stranden aan de zuidkust, zelfs de menigte van ‘antiracistische’ anarchisten die dachten dat een pandemie het ideale moment was om te tieren en te ravotten. Allemaal behoorlijk ellendig, ik weet het. En ik kan niet ontkennen dat toen we terugvlogen om een twee weken durende quarantaine onder ogen te zien in Engeland, ik me duidelijk depressief voelde. Niet alleen bij de gedachte aan al die verdoemde mondmaskers, maar ook bij het vooruitzicht van al het linkse gezeur, rechtse gekibbel, politieke incompetentie en algemene onverantwoordelijkheidsgevoelens.

Dus in de geest van de Scandinavische aanpak, hier een positieve noot.
Hoe tragisch het dodental in Groot-Brittannië ook is geweest, het komt niet in de buurt van de 250.000 die door het apocalyptische model van professor Neil Ferguson werden voorspeld en die naar verluidt de inspiratie vormden voor de beslissing van Boris Johnson om een lockdown op te leggen. Het sterftecijfer daalt al maanden zeer krachtig; een daling van 95% sinds de piek in april. Het aantal slachtoffers van het Coronavirus is nu 6X lager dan het aantal doden door griep en longontsteking. In de week tot 31 juli werd slechts 2,2 procent van de sterfgevallen in Engeland en Wales veroorzaakt door Covid.

Maar de economische logica en het gezonde verstand schrijven voor dat we geen minuut langer verlamd kunnen blijven. De prioriteit moet nu liggen bij het weer op gang brengen van de motor van het bedrijfsleven en de wederopbouw van de kreupele economie. Het leven brengt altijd een element van risico’s met zich mee, dus waarom de hysterie rondom het Corona-verhaal.. Zolang we verstandig zijn, dienen we weer NORMAAL worden en ons bevrijden van onze nationale hyper-hysterie rondom Corona. Waar is -in dit kader- de massale Corona-uitbraak gebleven, na het vieren van het Engelse voetbalkampioenschap door de aanhangers van Liverpool, enkele maanden geleden..?! (Of in Nederland de gevolgen van het ‘onverantwoordelijke DAM-protest van 1 juni 2020??

Het is nu dus tijd – zij het te laat – dat Boris Johnson een oproep doet tot het herpakken van onszelf. Johnson mag zichzelf dan wel zien als de reïncarnatie van Winston Churchill, maar tot nu toe heeft hij de moed van de grote man in een tijd van nationale crisis zelfs niet kunnen evenaren. Nu, meer dan ooit, moet hij zijn voorzichtigheid laten varen en de natie bijeenbrengen. De waarheid is dat voor velen van ons de afgelopen maanden één soort lange vakantie van de werkelijkheid zijn geweest. Maar de zomer is bijna voorbij en het is tijd dat we weer aan het werk gaan.

* * *

“De Zweedse regering besloot vroeg in januari,
dat de maatregelen die we zouden moeten gaan nemen, tegen de pandemie,
gebaseerd zouden moeten zijn op wetenschappelijk bewijs.

En wanneer je nu rondkijkt,
naar de maatregelen, nu genomen door verschillende landen,
vind je érg weinig wetenschappelijk bewijs voor de meeste maatregelen..”

– Johan Giesecke (Source)