Mag ‘groen’ ons uit de crisis voeren..??!

x

Mag ‘groen’ ons uit de crisis voeren..??!

2012 WantToKnow.nl

x

Als je bedenkt dat elke euro die wordt geïnvesteerd in de groene economie zo’n 3 euro oplevert, en elke euro in de oude, fossiele economie de samenleving maar liefst 2 euro kost!, dan zul je begrijpen dat we met z’n allen zitten te slapen in Nederland..! De groene of duurzame economie is nog maar een klein, maar groeit tegelijkertijd toch razendsnel, met zo’n 30% per jaar. Er zijn dus wél mensen/organisaties, die de kracht van dit soort groeicijfers beseft..?

Zeg eens eerlijk, waar vind je dit soort groeicijfers nog..? Een nieuwe mondiale economische ordening gloort, vooral rondom schone technologie, maar Nederland haakt hier nog onvoldoende bij aan en dat is niet alleen economisch zorgwekkend, maar toont in onze optiek vooral aan hoe kortzichtig de huidige politiek bezig is..!

Het hogere rendement op duurzaamheid vertaalt zich natuurlijk in meer werkgelegenheid, innovatie en economische structuurversterking. Dat betekent simpelweg dat een bedrijf dat niet actief aan duurzaamheid werkt, simpel gezegd over tien jaar geen bestaansrecht meer heeft. De Europese landen om ons heen, met name Duitsland, vergroenen snel en zien wel de enorme winstkansen en innovatie. Vele wetenschappers, bedrijven en maatschappelijke organisaties vinden dat de overheid stevig moet inzetten op fiscale kaders en consistent beleid, om duurzame vergroening te versnellen.
En dat zou voor Mark Rutte en Diederik Samsom nou precies de leidraad dienen te zijn bij het opstellen van hun regeerakkoord. Eerder plaatsten we hier in dit kader al de oproep van Herman Wijffels aan Samsom en Rutte. (HIER) En wil je een voorbeeld zien hoe een gemeenschap haar eigenheid kan terugpakken en zichzelf bekrachtigen..? Kijk naar dit artikel HIER.

Wanneer we niet veranderen, zullen we verstarren.. En dat betekent dat alléén een andere grondslag voor ons economisch systeem, ons onze welvaart duurzaam zal doen behouden. De huidige crisis ligt gewortelt in de onbegrensde, feitelijk krankzinnige wijze waarop wij produceren en consumeren. Wist je dat we daarbij, ELK JAAR, wereldwijd zo’n € 3000 tot € 5000 miljard aan natuurlijk kapitaal opverbruiken..? En dat kan natuurlijk niet doorgaan..! Want ooit zullen we dat gaan terugbetalen, maar vooralsnog schuiven we het allemaal maar voor ons uit.

Nederland als duurzaamheidsland?
Onze uitgangspositie is uitstekend. We hebben grote havens, hoog ontwikkelde landbouw en agrofood, zeer innovatieve chemische industrie voor de verwerking daarvan tot bioproducten en de logistiek voor de benodigde verbindingen. Deltaland Nederland kan een nieuwe maak- en kennisindustrie ontwikkelen rondom schone technologie. Met als speerpunten: grondstoffenverwerking en –distributie, bioraffinage, klimaatadaptief ontwikkelen, deltatechnologie maar ook vergroening van leefstijlen en van steden.

Maar dat eist wel een krachtige stimulans en een heldere visie vanuit de politieke besluitvorminigsprocessen in Den Haag. Volgens de in 2004 aan de Erasmus-universiteit opgerichtte organisatie, DRIFT, het Dutch Research Institute for Transitions, zou Nederland, om tot groene wereldleider uit te groeien, deze vijf acties dienen te nemen, als onderdeel van een lange-termijn transitieproces:

1. Groen industriebeleid. Een proactief en consistent beleid voor lange termijn dat investeert in de groene maak- en kennisindustrie. Gericht op investeringen in kansrijke groene nichesectoren zoals bio-economie, deltatechnologie, grondstoffenrotonde en circulaire economie. Dit vraagt een investeringsfonds voor groene innovatie, zoals in Duitsland of Frankrijk.

2. Er dient een minister van Energie en Grondstoffen te worden benoemd. Energie- en grondstoffenbeheer worden geopolitiek steeds belangrijker en zijn in andere landen al onderdeel van het buitenlands beleid. Zo’n minister is een must om de energievoorziening en grondstoffenvoorraad toekomstbestendig te maken.

3. Fiscale Vergroening. Belast milieubelastende en energieverslindende productie en consumptie sterker, bijvoorbeeld door het opheffen van de vrijstellingen op belastingen voor energieproducenten (kolen), terwijl energie­besparende en milieuvriendelijke activiteiten, producten en diensten worden gestimuleerd. Kijk voor de krankzinnigheid van het huidige beleid inzake energieproductie, naar het stukje hieronder..!

4. Transitieplan voor de energievoorziening. Een radicaal hervormingsplan garandeert een volledig schone, fossielvrije energievoorziening in 2040. Dit vergt een compleet nieuwe energie-­infrastructuur, vooral geënt op ­decentrale energieopwekking.

5. Een energieneutraal gebouwde omgeving. Vergroen in twintig jaar alle gebouwen, via besparingen en duurzame energie. Dit is goed voor naar wetenschappelijke schatting, voor zo’n 50.000 banen per jaar.

Het betekent dus dat er wel degelijk een krachtige visie, een daadkrachtige strategie en passionele actie nodig zijn, willen we Nederland laten uitgroeien tot een wereldleider op het gebied van de groene economie. En vanzelfsprekend dient dit te gebeuren met krachtig leiderschap. Niet alleen van bedrijven, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen, maar juist ook van de overheid. De samenleving, daar mankeert het niet aan, die wil wel, want het is opvallend hoe eensgezind heel veel burgers zijn, in het streven om de transitie naar een groene economie te versnellen. Het verhaal ligt nu bij onze nieuwe regering..

(Zie voor de brief aan Rutte en Samsom, met alle ondertekenaars, opgesteld door DRIFT.eur.nl hier op deze .pdf)

Burgers doen het nog één keer voor..
Burgers worden een belangrijke factor in de Nederlandse elektriciteitsvoorziening, zo blijkt uit berekeningen die Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) en het Financiële Dagblad. Want steeds meer Nederlanders zijn of raken betrokken bij het opwekken van eigen energie, bijvoorbeeld via een burgercoöperatie die lokaal duurzame energie opwekt. Het aantal coöperaties groeit daarmee snel (ca. 300 op dit moment in heel Nederland.) Nederlandse burgers zullen tot 2020 nog zo’n € 1 miljard investeren in duurzame energie-opwekking.

De genoemde berekeningen van ECN ­laten zien dat deze trend ook andere consequenties heeft; burgers dragen met deze initiatieven ook bij aan het behalen van de doelstelling dat Nederland in 2020 14% van de energie duurzaam dient op te wekken. (Op dit moment is dat slechts zo’n 4%)  En voor het behalen van de totale duurzame doelstelling van 14% in 2020 zijn in totaal ‘enkele tientallen miljarden’ nodig. Dit is afhankelijk van de vormen van duurzame energie die worden gekozen. Naar verwachting wordt alleen al in zonne-energie een slordige € 5 mrd geïnvesteerd, een bedrag dat voor een deel van mkb-ondernemers en burgers afkomstig zal zijn. Holland Solar is de brancheorganisatie voor de zonne-energiesector. Zij verwachten dat de jaarlijkse afzet van panelen -zoals al jaren- zal verdubbelen. Dit jaar groeit het totaal beschikbare vermogen met 100 MW, waarvan maar liefst 85 MW via particuliere initiatieven. Het ligt dus zeker niet aan burgers, dat alternatieve energievormen niet (voldoende) worden omarmd.

X

* * *

x

 Hoe we nog vastzitten in het ‘oude denken’ en in oude, geroeste systemen
X

Ondanks de gestage groei van groene energiebronnen en -verbruik, blijkt dat er in Europa steeds meer steenkool wordt gebruikt om stroom op te wekken. Het toenemende kolenverbruik ten opzichte van dezelfde periode in 2011 staat volledig haaks op het Europese beleid om over te stappen naar een minder vervuilende energieopwekking..!

De Europese kolenconsumptie nam in het eerste halfjaar met maar liefst zo’n 10% toe. Volgens kolenxpert Carlos Alvarez van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) komt dit doordat de prijs van kolen de afgelopen jaren fors is gedaald. Dit wordt veroorzaakt, doordat de VS met een overstap bezig is van kolen naar het goedkoper schaliegas uit eigen bodem. Hierdoor exporteert de VS nu veel meer kolen, en neemt het kolenaanbod op de wereldmarkt dus toe, waardoor de kolenprijs daalt.

En omdat in Europa is de gasprijs deels is gekoppeld aan de olieprijs, wordt ons aardgas hier aanmerkelijk duurder dan kolen als basis voor het stoken van de energiecentrales..! De toename van het kolenverbruik gaat daarmee dus ten koste van gas als brandstof voor energiecentrales. Het gebeurt zelfs dat complete energie-gascentrales steeds vaker stil komen te staan, dit tot grote ontsteltenis van milieuorganisaties. Want zoals je je voor kunt stellen, stoot een gas-energiecentrale bijna de helft van de hoeveelheid broeikasgas CO 2 uit, in vergelijking met een kolencentrale. Kolen waren in 2011 goed voor 10% van het energieverbruik in Nederland.

Het blijkt dat vooral Spanje en Groot-Brittannië meer kolen voor energie-opwekking zijn gaan gebruiken, want hier groeide de kolenconsumptie in de eerste helft van 2012 met  maar liefst 60% (Spanje) en met 75% (UK)!! Duitsland kende een toename van slechts 10% en voor Nederland zijn alleen nog schattingen bekend. In de eerste drie maanden van dit jaar steeg de kolenconsumptie met 15%. .

Kolenbelasting
Het blijkt dat de markt voor CO2-emissierechten ook een grote boosdoener is, want door de lage prijs voor emissierechten van het broeikasgas CO2, is er nauwelijks een financiële belemmering om meer kolen te stoken. En precies dát was de belangrijkste reden voor de Kunduz-coalitie om in het voorjaar een extra belasting op kolen in te voeren.. Maar het is nog volkomen onduidelijk of deze kolentaks overeind blijft in de formatiebesprekingen tussen VVD en PvdA. Het is vooralsnog dat de VVD tégen de ­kolenbelasting is, maarook de PvdA is weinig enthousiast..

Pro-actieve industriële topmensen
Het blijkt dat de leiders van veel topbedrijven, ook in de energiesector, wel degelijk hun mond opendoen naar de politiek. Maar ook zij zitten vaak vastgebakken in de oude structuren, waardoor hun handelen slechts uiterst moeizaam kan verlopen. Heel simpel, omdat wanneer deze topmensen dat wél zouden doen, zij hun bedrijf een enorme terugslag zouden bezorgen. En ook al zou die tijdelijk zijn, de consequenties van ‘eigens-wijs’-gedrag van dit soort bedrijven zijn bijna niet te overzien. Wat hen dan wel te doen staat..? Hun mond opendoen natuurlijk!

Zoals topman Jeroen de Haas van energiebedrijf Eneco. Hij roept de ban af over de CO2-emissiemarkt in Europa, die werkt niet goed. ‘De CO2-prijzen zijn extreem laag’, zegt De Haas. “En door de lage marktprijzen draaien vervuilende kolencentrales voordeliger dan schone gascentrales.”

Hij vreest dat een verduurzaming van de Nederlandse economie en samenleving onvoldoende van de grond komt, waardoor Nederland exportkansen mist. Volgens de Haas is het echt tijd voor Nederland om nieuwe bronnen voor energie en export te ontwikkelen, zoals zon, wind en bioenergie. Met technologische innovaties op deze gebieden zou Nederland internationaal weer voorop kunnen komen en zou de Nederlandse economie en daarmee natuurlijk de werkgelegenheid, aanzienlijk kunnen worden versterkt.
Maar volgens De Haas is het bij de overheid vaak bellen aan een gesloten deur; de overheid dient veel meer een regiefunctie op zich te nemen, vooral op gebieden die nieuw zijn en leiding behoeven. Maar volgens De Haas lijkt het wel alsof het ‘omgekeerde’ zich manifesteert.. De opwekking van elektriciteit uit vervuilende kolen blijkt verdubbelen en de eigen opwekking van schone energie door consumenten wordt niet gestimuleerd. 

 * * *